20η Οκτωβρίου Παγκόσμια Ημέρα Οστεοπόρωσης

Η 20η Οκτωβρίου εορτάζεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (WHO) σαν η ημέρα ενεργοποίησης του κοινού στον αγώνα για την πρόληψη της οστεοπόρωσης.
Κύριος στόχος της Παγκόσμιας Ημέρας για την Οστεοπόρωση είναι η διάδοση στο ευρύ κοινό των τρόπων της έγκαιρης διάγνωσης και της λήψης των προληπτικών μέτρων που απαιτούνται για να αποφευχθούν τα εύκολα κατάγματα που προκαλεί το νόσημα αυτό και τα οποία έχουν σαν αποτέλεσμα την αυξημένη θνητότητα ιδίως σε άτομα τρίτης ηλικίας αλλά και την κακή ποιότητα ζωής και το σοβαρό κοινωνικό και οικονομικό κόστος.
Η οστεοπόρωση αποτελεί συχνή νόσο τόσο για άνδρες όσο και για γυναίκες και αφορά μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού, ιδιαίτερα τους ηλικιωμένους. Τα οστεοπορωτικά κατάγματα επιβαρύνουν τόσο τους ίδιους τους πάσχοντες όσο και το κοινωνικό τους περιβάλλον. Υπάρχουν μέσα εντοπισμού των ατόμων υψηλού κινδύνου καθώς και τρόποι πρόληψης και αντιμετώπισης της οστεοπόρωσης. Επιπροσθέτως, χρειάζεται ενημέρωση του πληθυσμού ώστε να περιορισθεί η νόσος κυρίως μέσω της πρόληψης.

Τι είναι οστεοπόρωση;
Ετυμολογικά, η λέξη «οστεοπόρωση» προέρχεται από το «οστό» και την «πόρωση», περιγράφοντας κατά αυτόν τον τρόπο ένα οστό με πολλαπλές οπές (πορώδες) και επομένως εύθραυστο. Η οστεοπόρωση είναι η πιο συχνή πάθηση των οστών, με συνεχείς τάσεις αύξησης της συχνότητάς της. Γενικά, χαρακτηρίζεται από μείωση της οστικής μάζας και διαταραχή της μικροαρχιτεκτονικής του οστίτου ιστού. Ως εκ τούτου, εμφανίζεται αυξημένη ευθραυστότητα των οστών αλλά και κίνδυνου κατάγματος.
Ποιόν αφορά η οστεοπόρωση;
Η οστεοπόρωση μας αφορά όλους, είτε άμεσα είτε έμμεσα, δεδομένου ότι ακόμα και αν δεν πάσχει κάποιος υπάρχει πιθανότητα να εμφανίσει στο μέλλον ενώ είναι πιθανό να υπάρχει στον περίγυρό του άτομο που να πάσχει. Τα νούμερα που έχουν δοθεί στη δημοσιότητα επιβεβαιώνουν τον ισχυρισμό αυτό, καθώς πλέον γίνεται λόγος για το 25-35% των γυναικών και το 15-20% των ανδρών ηλικίας άνω των 50 ετών να έχει προσβληθεί.
Ιδιαίτερη βαρύτητα στο θέμα πρέπει να δώσουν:
 Γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση ή με πρόωρη εμμηνόπαυση
 Άνδρες άνω των 70 ετών
 Άτομα με διάφορα χρόνια νοσήματα όπως είναι η μεσογειακή αναιμία, η χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια, σακχαρώδης διαβήτης, ηπατική νόσος και άλλα
 Άτομα που λαμβάνουν κορτιζόνη για μακρά χρονικά διαστήματα
 Άτομα με ιδιαίτερα χαμηλό σωματικό βάρος
 Άτομα με διατροφικά προβλήματα και μειωμένη πρόσληψη ασβεστίου
 Άτομα με ιστορικό κατάγματος ισχίου σε γονέα καθώς και ιστορικό κατάγματος των ιδίων
Αξίζει, επίσης, να σημειωθεί ότι επιβαρυντικοί παράγοντες είναι το κάπνισμα, το αλκοόλ, η μειωμένη έκθεση στον ήλιο, η έλλειψη άσκησης και η κατάχρηση καφέ και τσαγιού.
Τι προκαλεί η οστεοπόρωση;
Η οστεοπόρωση ευθύνεται για κατάγματα χαμηλής βίας, δηλαδή κατάγματα που προκύπτουν μετά από μια απλή πτώση, από έντονη μυϊκή προσπάθεια ή και κατάγματα που δεν γίνονται αντιληπτά και ανακαλύπτονται τυχαία από τους θεράποντες σε απλές ακτινογραφίες.
Τι είδους κατάγματα προκαλεί η οστεοπόρωση;
Μελέτες έχουν δείξει ότι περίπου το 40% των καταγμάτων αφορούν τους σπονδύλους, το 20% τον αυχένα του μηριαίου οστού, το 20% την κερκίδα και 20% διάφορα άλλα οστά.
Πρόληψη καταγμάτων
Όπως ήδη προαναφέρθηκε το ιστορικό κατάγματος αποτελεί ισχυρή ένδειξη παρουσίας οστεοπόρωσης, ενώ είναι σημαντικός παράγοντας κινδύνου για νέο κάταγμα. Είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι πολύ συχνά καταγματίες πάσχουν από οστεοπόρωση χωρίς να το γνωρίζουν, ενώ επίσης αρκετές φορές δεν γίνεται ενδελεχής διερεύνηση των αιτιών του κατάγματος, προκειμένου να αναδειχθεί τυχόν ευθραυστότητα των οστών.