Η διαχείριση του πένθους χρειάζεται… εξωστρέφεια!

23 Μαρτίου 2023 16:00

Όσο περνούν οι ημέρες από το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών, το πρώτο σοκ υποχωρεί αλλά η οργή μεγαλώνει, καθώς τα νέα στοιχεία για τις συνομιλίες του μοιραίου σταθμάρχη με τους άλλους εργαζόμενους σιδηροδρομικούς, αλλά και τους ανθρώπους της Πυροσβεστικής και της Αστυνομίας, δεν αφήνουν πλέον κανένα περιθώριο αμφιβολίας στο κοινό για την τεράστια ανεπάρκειά του, την απειρία και την ανικανότητα, αλλά και τις εγκληματικές ευθύνες των υπευθύνων που έβαλαν έναν τόσο ανεπαρκή άνθρωπο σε τέτοιο πόστο.

Της ΑΛΕΞΙΑΣ ΣΒΩΛΟΥ

Τα πέντε βήματα που συστήνουν οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας της Γραμμής 10306 για την αντιμετώπιση της απώλειας αγαπημένων προσώπων

Και μαζί με την οργή βαθαίνει και μεγαλώνει το πένθος, καθώς συνειδητοποιούμε όλοι μας το αμετάκλητο του συμβάντος και αντιλαμβανόμαστε με πόσο φρικτό τρόπο έχασαν τη ζωή τους 57 συνάνθρωποί μας. Τα συλλαλητήρια που διοργανώνονται το ένα μετά το άλλο στους δρόμους της Αθήνας εκφράζουν την οργή του κόσμου για όσα έγιναν και ταυτόχρονα αποτελούν ένα μήνυμα προς τους πολιτικούς και την πολιτική ότι κανείς δεν θα ανεχθεί την επανάληψη αυτής της τραγωδίας. Για τους συγγενείς των θυμάτων, ωστόσο, ισχύει ότι κανένα συλλαλητήριο δεν θα φέρει πίσω τους δικούς τους ανθρώπους και μέρα με την ημέρα όπως εξελίσσονται τα στάδια του πένθους βαθαίνει και το ψυχικό τους τραύμα. Σε αυτές τις δύσκολες στιγμές και για ένα χρονικό διάστημα που κανείς δεν μπορεί να καθορίσει, και θα είναι μακρύ, οι επαγγελματίες ψυχικής υγείας της Εθνικής Γραμμής 10306 Δωρεάν Ψυχοκοινωνικής υποστήριξης προσφέρουν ψυχολογική υποστήριξη και συμπαράσταση στους πληγέντες του δυστυχήματος, συνομιλώντας σχεδόν σε καθημερινή βάση με την πλειονότητα των επιβαινόντων, συμπεριλαμβανομένων των τραυματιών (όχι βέβαια εκείνων που παραμένουν σε ΜΕΘ) και των συγγενών των θυμάτων.

Συναισθήματα

Όσο περνούν οι μέρες και οι επιζήσαντες με τους συγγενείς των θυμάτων συνειδητοποιούν πιο καθαρά τι έγινε, η ανάγκη τους να μιλήσουν, να βγάλουν από μέσα τους τα συναισθήματά τους μεγαλώνει και η διάρκεια των τηλεφωνημάτων μακραίνει. Σε αυτές τις συνθήκες οι στιγμές μπορεί να μοιάζουν με αιωνιότητα και τα τηλεφωνήματα στήριξης των πληγέντων φαντάζουν σαν να διαρκούν πολλές αιωνιότητες.

Οι ειδικοί της γραμμής 10306, ψυχολόγοι και κλινικοί κοινωνικοί λειτουργοί συνοψίζουν τα πέντε βασικά βήματα που πρέπει να κάνουμε σε περίπτωση πένθους για να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε την απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου:

Το πρώτο βήμα είναι να μιλήσουμε για τον θάνατο του αγαπημένου μας προσώπου με φίλους ή συναδέλφους ώστε να καταλάβουμε τι συνέβη και να μη νιώσουμε πως αφήνουμε πίσω στη λησμονιά το μέλος της οικογένειας. Το να αποφεύγουμε να μιλάμε για εκείνον ή εκείνη που χάσαμε μπορεί να οδηγήσει σε απομόνωση και θα διακόψει τη διαδικασία επούλωσης μέσω των υποστηρικτικών μας δικτύων.

Το δεύτερο βήμα είναι να αποδεχτούμε όλα όσα νιώθουμε. Μπορεί να έρθουμε αντιμέτωποι με ένα ευρύ φάσμα συναισθημάτων, όπως θλίψη, θυμό ή ακόμα και εξάντληση. Όλα αυτά τα συναισθήματα είναι φυσιολογικά και είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε πότε τα νιώθουμε. Εάν αισθάνεστε ότι σας έχουν κατακλύσει αυτά τα συναισθήματα, ίσως θα ήταν βοηθητικό να μιλήσετε με έναν εξειδικευμένο ψυχολόγο ή άλλο επαγγελματία ψυχικής υγείας, ο οποίος μπορεί να σας βοηθήσει να αντιμετωπίσετε τα συναισθήματά σας και να βρείτε τρόπους να επιστρέψετε στην κανονικότητά σας.

Είναι επίσης σημαντικό στη διάρκεια όλου αυτού του διαστήματος να φροντίζουμε τον εαυτό μας και την οικογένειά μας. Η κατανάλωση υγιεινών τροφών, η άσκηση και ο επαρκής ύπνος βοηθούν τη σωματική και ψυχική υγεία, παρότι η εφαρμογή αυτών των συμβουλών στην αρχή τουλάχιστον φαίνεται αδύνατη. Επειδή οι διαταραχές του ύπνου, οι αφυπνίσεις, οι εφιάλτες είναι συχνοί μετά από τόσο τραυματικά συμβάντα, είναι ιδιαίτερα σημαντικό να μπορέσουν οι πληγέντες να ανακτήσουν τις δυνάμεις τους πριν επιστρέψουν στις εργασίες τους. Η διαδικασία του πένθους μπορεί να επηρεάσει όλες τις σωματικές και τις πνευματικές λειτουργίες, καθιστώντας την εργασία από αδύνατη έως και επικίνδυνη.

Χρόνος

Σε αυτές τις περιπτώσεις θα πρέπει να δοθεί χρόνος στους ανθρώπους που πενθούν να αναρρώσουν πριν επιστρέψουν στην καθημερινότητα. Επίσης, βοηθά και η «δικτύωση» με άλλους ανθρώπους που αντιμετωπίζουν παρόμοιες απώλειες, όπως και η δικτύωση με τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας. «Οι οικογένειες κουβαλούν τους δικούς τους ανθρώπους που έχουν φύγει», λέει χαρακτηριστικά η κλινική κοινωνική λειτουργός Ειρήνη Μπονίκου που εργάζεται στην Εθνική Γραμμή 10306, υπογραμμίζοντας πόσο μάταιο είναι να προσπαθούμε να «κλειδώσουμε» τους ανθρώπους που χάσαμε έξω από το μνημονικό μας.

Τέλος, η επαφή με τις υποχρεώσεις της καθημερινότητας βοηθούν τους πληγέντες να παραμείνουν ενεργοί πολίτες, ενεργά μέλη στην οικογένειά τους, γεγονός που συμβάλλει στη διατήρηση της λειτουργικότητάς τους.