Κρυφή… επιδηµία οι καθυστερηµένες επιπλοκές του ιού

26 Μαΐου 2021 12:22

Μετά την πανδημία του κορωνοϊού έρχεται η κρυφή επιδημία των καθυστερημένων επιπλοκών της λοίμωξης, που έχουν χαρακτηριστεί στη διεθνή επιστημονική αργκό
ως «late COVID effects». Κάθε αναπνευστική λοίμωξη, όπως και η πνευμονία ως
επιπλοκή της γρίπης, αφήνει υπολείμματα κυρίως στον πνεύμονα και στην καρδιά
που αποτελούν συγκοινωνούντα δοχεία και μπορεί να προκαλέσει αργότερα ένα
έμφραγμα του μυοκαρδίου, ειδικά σε ηλικιωμένους ασθενείς με ευπαθή οργανισμό.

ΤΗΣ ΑΛΕΞΙΑΣ ΣΒΩΛΟΥ

Υπολείμματα

Ωστόσο, το πρώτο διεπιστημονικό ιατρείο παρακολούθησης αναρρωσάντων ασθενών από COVID που δημιουργήθηκε στο νοσοκομείο «Αττικόν» έδειξε ότι ο κορωνοϊός αφήνει σημαντικότερα υπολείμματα από τη γρίπη. Στις μακροπρόθεσμες επιπλοκές, όπως εξηγεί ο καθηγητής Πνευμονολογίας Στέλιος Λουκίδης, πρόεδρος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας και από τους ιθύνοντες νόες του διεπιστημονικού ιατρείου του νοσοκομείου «Αττικόν», περιλαμβάνονται καρδιολογικά υπολείμματα (κυρίως μυοκαρδίτιδες), νευρολογικά υπολείμματα, μυοσκελετικοί πόνοι και άλλα προβλήματα, ειδικά στους ασθενείς που νόσησαν βαριά. Για τους ασθενείς που διασωληνώθηκαν τα προβλήματα είναι ακόμα μεγαλύτερα, καθώς κατά την παραμονή τους στην Εντατική κινδυνεύουν από επιμολύνσεις και άλλες επιπλοκές, με τον καθηγητή Στέλιο Λουκίδη να λέει χαρακτηριστικά: «Έχω δει
ασθενή 50άρη να βγαίνει από τη ΜΕΘ, να συνεχίζει τη νοσηλεία του σε κλίνη COVID και να μην μπορεί να κρατήσει στα χέρια του ένα ποτήρι νερό για να πιει. Άνθρωποι 40 και 50 χρόνων διαλυμένοι!». Το αισιόδοξο εύρημα είναι πως οι περισσότερες μακροπρόθεσμες επιπλοκές του COVID υποχωρούν μετά από μερικούς μήνες και μετά το εξάμηνο η πορεία βελτιώνεται. Βέβαια η εξέλιξη κάθε αναρρώσαντος ασθενούς εξαρτάται και από το ιστορικό του.

Καμπανάκι

Παρότι ο αριθμός των ασθενών που ανέρρωσαν από COVID στην Ελλάδα και
παρακολουθείται μακροπρόθεσμα δεν είναι μεγάλος (σε σύγκριση με τις ΗΠΑ ή την
Κίνα, που οι αριθμοί είναι δυσθεώρητοι), μπορούν να εξαχθούν κάποια πρώτα
συμπεράσματα και ένα από αυτά αφορά το καρδιολογικό καμπανάκι κινδύνου που
«χτυπά» στο τρίμηνο της ανάρρωσης, με τα προκαταρκτικά ευρήματα έρευνας από καρδιολόγους της Ελληνικής Καρδιολογικής Εταιρείας να παρουσιάζονται
αποκλειστικά στην «Μ». Όπως αναφέρει ο καρδιολόγος Γιώργος Πλακογιαννάκης:
«Το 80% περίπου των ασθενών οι οποίοι έχουν νοσήσει με COVID-19, ανεξάρτητα
από το εάν πέρασαν πιο ελαφριά ή πιο βαριά τη λοίμωξη, πάνω στο τρίμηνο
παρουσιάζουν ταχυκαρδίες (αρρυθμίες) και αύξηση της αρτηριακής πίεσης». Και ο
καρδιολόγος συνεχίζει: «Ο κορωνοϊός έχει ενοχοποιηθεί για μυοκαρδίτιδες, οξύ
έμφραγμα του μυοκαρδίου, απορρύθμιση της προϋπάρχουσας καρδιακής νόσου,
αρρυθμίες (όπως αναφέρθηκε πιο πάνω), μεταξύ των οποίων ακόμα και κολπική
μαρμαρυγή και πνευμονική υπέρταση, προβλήματα που χρήζουν προσοχής και
στενής παρακολούθησης με υπερηχογράφημα καρδιάς».

Η πιο συχνή καρδιολογική επιπλοκή που αφήνει ως υπόλειμμα ο COVID είναι η
μυοκαρδίτιδα, για την οποία ο κ. Πλακογιαννάκης εξηγεί: «Η οξεία μυοκαρδίτιδα
αφορά μια φλεγμονή η οποία δημιουργείται είτε λόγω της τοξικότητας του ιού είτε
λόγω της ανοσολογικής απάντησης του οργανισμού στον ιό. Συνήθως εμφανίζεται
μετά τον COVID, με εκδήλωση πόνου στον θώρακα, με παθολογικό
ηλεκτροκαρδιογράφημα και ευρήματα στο υπερηχοκαρδιογράφημα. Άρα για τη
διάγνωσή της χρειαζόμαστε υπέρηχο καρδιάς ή triplex. Ο υπέρηχος είναι μια
εξέταση με συσκευή που εκπέμπει υπερήχους και αναλύει το σήμα το οποίο
λαμβάνει, μετατρέποντάς το σε εικόνα. Η εικόνα αυτή μελετάται από τον γιατρό ώστε
να μπορεί να διαγνώσει τις παθήσεις της καρδιάς, οι οποίες επηρεάζουν το μέγεθος,
το σχήμα και τη λειτουργικότητα των διαφόρων τμημάτων αυτής».

Συνεπώς το μήνυμα που πρέπει να στείλουμε στους ασθενείς είναι ένα τρίμηνο
μετά τη νόσηση να υποβληθούν σε καρδιολογικό τσεκ-απ, τονίζει ο καρδιολόγος,
προσθέτοντας ότι πιο ευπαθείς είναι οι χρόνιοι ασθενείς με συμφορητική καρδιακή
ανεπάρκεια, σοβαρή πνευμονική υπέρταση, συμπλοκές συγγενείς καρδιοπάθειες,
πρόσφατο έμφραγμα του μυοκαρδίου ή σοβαρή στεφανιαία νόσο προερχόμενοι από
επέμβαση bypass ή τοποθέτηση stent, καθώς και ασθενείς με σοβαρές
μυοκαρδιοπάθειες, όπως είναι η διατατική μυοκαρδιοπάθεια ή η υπερτροφική
αποφρακτική καρδιόπαθεια» υπογραμμίζει ο καρδιολόγος.

Αµείλικτοι οι αριθµοί…

Οι τακτικές καρδιολογικές εξετάσεις επιβάλλονται και για ακόμα έναν λόγο, καθώς τα καρδιαγγειακά νοσήματα αποτελούν την πρώτη αιτία θανάτου στην Ευρώπη και παγκοσμίως (και το 40% του συνολικού αριθμού των θανάτων στις ευρωπαϊκές χώρες). Κάθε χρόνο στην Ευρωπαϊκή Ένωση εκδηλώνονται 1.800.000 νέα περιστατικά εγκεφαλικών επεισοδίων, τα οποία σχετίζονται με 624.000 θανάτους.

Στην Ελλάδα ετησίως καταγράφονται 30.000 νέα περιστατικά αγγειακής εγκεφαλικής νόσου, τα οποία αποτελούν και πρώτη αιτία αναπηρίας στη χώρα μας. Επίσης καταγράφονται ετησίως περίπου 7.000 περιστατικά αιφνίδιου καρδιακού θανάτου, που στην πλειονότητά τους αφορούν οξύ στεφανιαίο επεισόδιο, με το 60% αυτών των ατόμων να μην έχουν γνώση της πάθησής τους. Άτομα υψηλού κινδύνου για την ανάπτυξη αυτών των παθήσεων είναι οι καπνιστές, τα παχύσαρκα και υπέρβαρα άτομα και όσοι δεν ελέγχουν τη χοληστερίνη, το σάκχαρο και την πίεσή τους. Συνιστάται σε όλους, είτε πέρασαν τη λοίμωξη COVID είτε όχι, αν παρουσιάσουν πόνο στο στήθος (θωρακικό άλγος), δύσπνοια, ζάλη ή αίσθημα παλμών (ταχυκαρδία, αρρυθμία) να επικοινωνήσουν αμέσως με τον γιατρό τους.