«Μέσα από τους τοίχους της Κοινότητας μύριζε ελευθερία […] Εκεί μάθαμε πώς κάτι αδύνατο παίρνει σάρκα και οστά. Εκεί μάθαμε πώς να ζούμε δυνατοί, ακόμα και με τον φόβο και την ανελευθερία να πλανιούνται από πάνω μας σε κλειδωμένα κελιά. Μάθαμε πως ακόμα και στα πιο σκοτεινά σημεία του κόσμου οι σπίθες ξεπηδούν μέσα από ιδέες και ψυχές. Η Κοινότητά μας στις Δικαστικές Φυλακές Κορυδαλλού είναι η φλόγα μας …Και μια φλόγα απλά δεν καίγεται»
Δυόμιση χρόνια μετά την πυρκαγιά που κατέστρεψε ολοσχερώς τις εγκαταστάσεις της, η Θεραπευτική Κοινότητα ΚΕΘΕΑ ΕΝ ΔΡΑΣΕΙ στις Δικαστικές Φυλακές Κορυδαλλού άνοιξε ξανά τις πόρτες της. Την ανακατασκευασμένη Κοινότητα εγκαινίασε σήμερα Υπουργός Δικαιοσύνης Νίκος Παρασκευόπουλος τονίζοντας ότι η προσπάθεια που γίνεται μέσα στις Κοινότητες είναι ένα σημαντικό μήνυμα για την ελληνική κοινωνία, που βιώνει την κρίση, για το πώς αλλάζουν οι άνθρωποι και τα πράγματα. Παρών στα εγκαίνια και ο Αναπληρωτής Υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός, o οποίος προανήγγειλε βελτιωτικές αλλαγές στο νοσοκομείο και το ψυχιατρείο, καθώς και ενίσχυση των προγραμμάτων απεξάρτησης στις φυλακές.
Νησίδα ανθρωπιάς και αλληλεγγύης στο σκληρό περιβάλλον της φυλακής, η Κοινότητα προσφέρει, από το 2008, ένα πλαίσιο αλληλοβοήθειας, θεραπείας και εκπαίδευσης με στόχους την οικοδόμηση ενός νέου τρόπου ζωής, μακριά από τη χρήση και την παραβατικότητα, και την επανένταξη στην κοινωνία. Στεγάζεται σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο 300 περίπου μ2, λειτουργεί σε οκτάωρη καθημερινή βάση και υποστηρίζει κρατούμενους οι οποίοι έχουν ολοκληρώσει προπαρασκευαστικό πρόγραμμα συμβουλευτικής. Η ανακατασκευή σηματοδοτεί μια νέα αρχή για τα μέλη της Κοινότητας, προσφέροντάς τους ξανά κατάλληλες συνθήκες θεραπείας, αλλά και για άλλους 130 περίπου κρατούμενους του Κορυδαλλού που, αυτή τη στιγμή, προετοιμάζονται για την ένταξη τους σε αυτήν.
Η Κοινότητα αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου δικτύου υπηρεσιών του ΚΕΘΕΑ με άξονα το σωφρονιστικό σύστημα. Το δίκτυο αυτό σε ετήσια βάση προσφέρει υπηρεσίες σε 2.000 άτομα, κάνοντας πράξη το δικαίωμα στη θεραπεία μέσα στη φυλακή. Περιλαμβάνει 19 προγράμματα συμβουλευτικής και 3 προγράμματα απεξάρτησης, σε ανδρικές και γυναικείες φυλακές όλης της χώρας, διασυνδεδεμένα με Κέντρα Υποδοχής και Επανένταξης στην κοινωνία.
Η λειτουργία θεραπευτικών προγραμμάτων αποτελεί αναγκαιότητα για το ελληνικό σωφρονιστικό σύστημα, καθώς υψηλό ποσοστό των κρατουμένων έχει καταδικαστεί για παραβάσεις του νόμου περί ναρκωτικών και αντιμετωπίζει προβλήματα χρήσης. Τα ερευνητικά δεδομένα δείχνουν ότι η συμμετοχή σε πρόγραμμα απεξάρτησης «σπάει» το φαύλο κύκλο της υποτροπής στην εξάρτηση και το έγκλημα, και αποτελεί ουσιαστική διέξοδο για τα άτομα και συμφέρουσα επένδυση για την κοινωνία.
Η πολιτεία με το νόμο για τα ναρκωτικά (ν. 4139) και τις πρόσφατες βελτιώσεις του αναγνωρίζει τα παραπάνω και διευκολύνει την επιλογή της απεξάρτησης, τη θεραπευτική προσπάθεια και την κοινωνική επανένταξη. Ωστόσο, για τη μετατόπιση της εστίασης από τον εγκλεισμό στη θεραπεία χρειάζεται επίσης να αντιμετωπιστούν οι σημαντικές ελλείψεις των προγραμμάτων στις φυλακές σε προσωπικό, να βελτιωθούν οι συνθήκες διεξαγωγής τους (παραχωρούμενοι χώροι, ωράριο λειτουργίας) και να τερματισθεί η πρακτική των αιφνίδιων μεταγωγών κρατουμένων που συμμετέχουν σε αυτά, με αποτέλεσμα τη διακοπή της θεραπευτικής τους πορείας. Επιπλέον, κρίσιμη είναι η ενίσχυση και των δομών που θα κληθούν το επόμενο διάστημα να υποδεχτούν και να υποστηρίξουν τον αυξημένο αριθμό κρατουμένων με προβλήματα χρήσης ουσιών οι οποίοι αναμένεται να αποφυλακιστούν, βάσει του νέου νομοθετικού πλαισίου.
Παρά τις δυσκολίες αυτές, το ΚΕΘΕΑ προγραμματίζει τους επόμενους μήνες τα εγκαίνια μιας ακόμα μονάδας απεξάρτησης στις φυλακές, στο Σωφρονιστικό Κατάστημα Διαβατών Θεσσαλονίκης, η οποίο θα λειτουργεί σε 24ωρη βάση και ξεχωριστή πτέρυγα με δυναμικότητα 84 θέσεων. Εφόσον εξασφαλιστούν οι προϋποθέσεις σε προσωπικό, το ΚΕΘΕΑ μπορεί να προχωρήσει άμεσα στη διεύρυνση των θεραπευτικών του παρεμβάσεών και σε άλλα σωφρονιστικά καταστήματα.
.jpg)
