Με ιδιαίτερη επιτυχία άνοιξαν οι εργασίες του 6ου Pharma & Health Conference 2015 της Ethos Media, με την παρουσία πολιτειακών και κυβερνητικών εκπροσώπων και πλήθος στελεχών από την αγορά της Υγείας. Στο συνέδριο παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά, δεδομένα για τη φαρμακευτική δαπάνη ανά ιατρική ειδικότητα και γεωγραφική περιφέρεια.
Τα δεδομένα δείχνουν ότι τρεις ιατρικές ειδικότητες (γενικοί ιατροί, παθολόγοι και καρδιολόγοι) συνταγογραφούν το 80% της φαρμακευτικής δαπάνης του ΕΟΠΥΥ για το 2014. Γεγονός που υποδηλώνει προς ποια κατεύθυνση πρέπει να στραφεί ο έλεγχος της συνταγογράφησης των φαρμάκων. Η έρευνα παρουσιάστηκε από τον κ. Νίκο Πολύζο, Καθηγητής Διοίκησης και Οργάνωσης Υπηρεσιών Υγείας, Τμήμα Κοινωνικής Διοίκησης Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, ο οποίος επίσης, σημείωσε ότι οι πιο σημαντικές πολιτικές Ελέγχου Φαρμάκων 2011-2014 υπήρξαν 1. η Ασφάλιση Υγείας μέσω του ΕΟΠΥΥ και της Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης, 2. ο Έλεγχος Συνταγών με πολιτική εφαρμογής τη Θετική Λίστα (μείωση), την Αρνητική Λίστα (αύξηση), τα Μηνιαία όρια ανά γιατρό Δραστική ουσία/ έλεγχος, τα Θεραπευτικά Πρωτόκολλα Κατανάλωσης και 3. ο Έλεγχος Δαπανών με Μειώσεις Τιμών – Ασφαλιστικής Τιμής, μείωση κέρδους φαρμακείων και Clawback – Rebate. Όσον αφορά στα αποτελέσματα, είναι ενδεικτικό ότι η εξωνοσοκομειακή δαπάνη μειώθηκε από τα 5,1 δις το 2009 στα 2,3 δις το 2014, ενώ η κατά κεφαλή δαπάνη μειώθηκε από τα 455 εκ. στα 200 εκ. το 2014.
Ως συμπέρασμα ο κ. Πολύζος έδωσε έμφαση σε προτάσεις όπως η συνεχής Αξιολόγηση των στοιχείων (ΕΟΠΥΥ-ΕΠΥ), η τεχνική επάρκεια παρακολούθησης Διοικήσεις), η διαπραγματευτική συμμετοχή (ΣΦΕΕ-ΠΕΦ-Ασθ.), η πολιτική ανταποκρισιμότητα (Υπ. Υγείας), τα αποτελέσματα – διορθώσεις (όλοι), με βάση κάθετες κι όχι μόνο οριζόντιες αξιολογήσεις και πολιτικές (π.χ. τιμές ή/και περικοπές ανάλογα με τον όγκο ανά θεραπευτική κατηγορία, με δείκτες ανά περιφέρεια και ειδικότητα, ανάλογα).
Ο κ. Ολύμπιος Παπαδημητρίου, Αντιπρόεδρος ΣΦΕΕ και Γενικός Διευθυντής της Novο Nordisk, υπογράμμισε την ανάγκη ενός Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου, που θα διασφαλίζει σε βάθος χρόνου τη βιωσιμότητα του συστήματος Υγείας. Συγκεκριμένα, τόνισε ότι ο Κλάδος του Φαρμάκου θα σταθεί στο πλευρό της Πολιτείας, με προτάσεις και με την τεχνογνωσία που διαθέτει, για όλες τις αποτιμήσεις που απαιτούνται για την καταγραφή των αναγκών υγείας του πληθυσμού, με στόχο την ορθολογική χρηματοδότηση του συστήματος. «Επενδύουμε στη συνεργασία προς όφελος των ασθενών και ελπίζουμε ότι και η Πολιτεία θα προχωρήσει σε αποφάσεις για το τέλος των παθογενειών που δεν αφήνουν να αθροίσουμε δυνάμεις. Ξεκινώντας από την διευθέτηση των χρεών του Δημοσίου προς τις εταιρίες και τη διαμόρφωση ελκυστικού πλαισίου για επενδύσεις». Όπως είπε ο κ. Παπαδημητρίου θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι η υγιής λειτουργία των επιχειρήσεων στο χώρο της Υγείας, αποτελεί εγγύηση για υψηλού επιπέδου υπηρεσίες προς τους πολίτες, για ισότιμη πρόσβαση όλων στις καινοτόμες θεραπείες και φάρμακα, αλλά και για την υποστήριξη του επιστημονικού δυναμικού της χώρας και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. «Το Φάρμακο είναι ο ισχυρός σύμμαχος της Πολιτείας και για την Υγεία και για την Ανάπτυξη» κατέληξε.
Από την πλευρά της ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας η κα Φαίη Κοσμοπούλου, Γενική Διευθύντρια της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας, σημείωσε ότι «το φάρμακο δέχεται ακόμα πιέσεις καθώς το σύστημα τιμολόγησης είναι στα όρια και η περαιτέρω συμπίεση τιμών θέτει σε κίνδυνο την υγεία. Με την παρούσα πολιτική θα καταστεί, τόνισε η κα Κοσμοπούλου, ασύμφορη η κυκλοφορία πολλών ελληνικών φαρμάκων. Όμως η ελληνική Φαρμακοβιομηχανία αποτελεί λύση για την εθνική οικονομία και πυλώνα ανάπτυξης για την Ελλάδα καθώς η ΠΕΦ διαθέτει 11.000 θέσεις εργασίας, εξάγει ποιοτικά ελληνικά φάρμακα σε 85 χώρες παγκοσμίως, και «τρέχει» 85 ερευνητικά προγράμματα, παρά το ασφυκτικό κλίμα. Οι ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες όπως επισήμανε θέλουν να παραμείνουν στην Ελλάδα.
Στην ομιλία «Μύθοι και αλήθειες για την Οικονομική Βιωσιμότητα του ΕΟΠΥΥ», ο Πρόεδρος ΕΟΠΥΥ κ. Δημήτρης Κοντός σημείωσε ότι οι μειώσεις δαπανών Υγείας ήταν εξαιρετικά μεγάλες τα τελευταία χρόνια καθώς άγγιξαν το 35,3% στη συνολική δαπάνη υγείας, με 41% στη δημόσια δαπάνη υγείας και 50% στη δημόσια φαρμακευτική δαπάνη. Ο κ. Κοντός σημείωσε ότι «σε συνεργασία με τους θεσμούς αποτυπώθηκε το πλάνο για τα επόμενα 3 χρόνια, που περιλαμβάνει κλειστούς όμοιους προϋπολογισμούς, για όλες τις κατηγορίες υπηρεσιών του ΕΟΠΥΥ με τη φαρμακευτική δαπάνη να διαμορφώνεται στα 1,945 δις. Το καλό στοιχείο είναι ότι αυτό δημιουργεί σταθερό περιβάλλον όμως τα ποσά είναι πολύ μικρά και υπάρχουν προβληματισμοί αν θα καταφέρουν να καλύψουν τις ανάγκες». Ο κ. Κοντός επισήμανε ότι το πρόβλημα δεν βρίσκεται τόσο στο σκέλος των δαπανών αλλά των εσόδων καθώς δεν αποδόθηκαν στον ΕΟΠΥΥ εισφορές ύψους 800 εκ. το 8μηνο του 2015 εκτιμώντας ότι σε ετήσια βάση θα ξεπεράσουν το 1,5 δις. Παρόλα αυτά ο ΕΟΠΥΥ καταφέρνει να αποπληρώνει την πλειοψηφία των παρόχων.
Όσον αφορά στις πρωτοβουλίες του ΕΟΠΥΥ αναφέρθηκε στον Ενιαίο Κανονισμό Παροχών Υγείας ο οποίος εκσυγχρονίζεται και για πρώτη φορά τέθηκε σε Διαβούλευση.
Ακόμη αναφέρθηκε στις νέες συμβάσεις με τους παρόχους καθώς οι υπάρχουσες είναι παρωχημένες. Ενώ μεταξύ άλλων είπε ότι επιπλέον χρειάζεται να εκσυγχρονιστεί η διαδικασία παροχών και να εξορθολογιστούν οι δαπάνες για τις Διαγνωστικές εξετάσεις οι οποίες για το 2013 και 2014, ξεπέρασαν το 100% καθώς έφτασε στα 600 εκ. από τα 300 εκ. του προϋπολογισμού. Ο κ. Κοντός για τα επόμενα βήματα του ΕΟΠΥΥ ανέφερε ότι περιλαμβάνουν, Κλινικό έλεγχο real time, Φάκελο Ασφάλισης Υγείας και Κάρτα Υγείας, Ασφαλιστική κάλυψη οδοντιατρικής περίθαλψης, Στελέχωση και ενεργοποίηση Επιτροπής Διαπραγμάτευσης, Αξιοποίηση στοιχείων ηλεκτρονικής συνταγογράφησης.
Μιλώντας στο Στρογγυλό Τραπέζι I: «Βιωσιμότητα συστήματος υγείας: Υπάρχει λύση στο γόρδιο δεσμό;» με συντονιστή τον δημοσιογράφο Αιμίλιο Νεγκή, από την πλευρά του ο κ. Κοντός, τόνισε ότι «Δεν είναι μόνο οικονομικό μέγεθος η βιωσιμότητα. Παρόλο που φαίνεται ότι υπάρχει μια σταθερότητα δεν πρέπει να ξεχάσουμε και τις άλλες παραμέτρους που στηρίζουν τη βιωσιμότητα. Έχουμε ανάγκη από συγκεκριμένα μέτρα που θα φέρουν αποτέλεσμα, και πρέπει να ανακατανεμηθούν οι πόροι και στο φάρμακο και στις εξετάσεις και η σπατάλη να δώσει χώρο στην ανάγκη!»
Ο Παναγιώτης Βάρδας, Καθηγητής Καρδιολογίας, MD, PhD (London), Πανεπιστήμιο Κρήτης, τ. Πρόεδρος, Ευρωπαϊκή Καρδιολογική Εταιρεία, Διευθύνων Σύμβουλος του Διοικητικού Συμβουλίου, European Heart Agency (ESC), Βρυξέλλες σημείωσε ότι «χρειάζεται να θυμόμαστε ότι ο πρίγκιπας είναι ο ασθενής. Το σύστημα υγείας προδόθηκε απ’ όλους με κακοδιαχείριση όλων των εμπλεκομένων. Χαρακτηριστικό είναι ότι έχουμε περίπου 30.000 περισσότερους γιατρούς, από χώρες όπως Πορτογαλία, Τσεχία, Βέλγιο». Ο κ. Βάρδας τόνισε ότι το μέλλον για το σύστημα Υγείας είναι αυτό που στηρίζεται στην αξία (Value based medicine). Δεν μπορεί να υποχρεώνεται ένας άνθρωπος να πληρώνει μηνιαίες εισφορές χωρίς να το «εισπράττει» εφόσον ασθενήσει. Είναι αναγκαίο να υπάρξουν κατευθυντήριες οδηγίες για την ποιότητα του συστήματος υγείας με βάση τον ασθενή, δηλ. να πληρώνει αλλά να ξέρει τι υγεία αγοράζει».
Στο ίδιο τραπέζι ο Δρ. Νίκος Μανιαδάκης, Καθηγητής & Διευθυντής, ΜΠΣ στη Διοίκηση Υπηρεσιών Υγείας, Αναπληρωτής Κοσμήτορας, Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας, σημείωσε ότι «όλη η Ευρώπη ασχολείται με την αναδιοργάνωση των συστημάτων Υγείας. Τα τελευταία 5 χρόνια έχουν γίνει πολλά προς σωστή κατεύθυνση και μπορεί να χαρακτηριστεί ως ο πλέον επιτυχημένος τομέας της Δημόσιας Διοίκησης, παρόλα αυτά μπορούν να γίνουν ακόμα περισσότερα». Ο κ. Μανιαδάκης ανέφερε ότι για ένα αποτελεσματικό σύστημα υγείας υπάρχουν 4 συστατικά, η καλή ραχοκοκαλιά με σωστά πληροφοριακά συστήματα, η επένδυση στο ανθρώπινο δυναμικό, η σωστή κοστολόγηση στο φάρμακο, στις εξετάσεις στα ιατροτεχνολογικά προϊόντα, υπογραμμίζοντας ότι μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει η απαραίτητη εκτίμηση υγειονομικών αναγκών της χώρας».
Ο Riccardo Canevari, Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος, Novartis Hellas σημείωσε ότι «Στην Ελλάδα υπάρχουν καλά εργαλεία τα οποία πρέπει να εφαρμόσουμε όμως! Είναι σημαντικό τα φαρμακευτικά προϊόντα να αποζημιώνονται μόνο εφόσον υπάρχει μετρήσιμη αξία για τον ασθενή. Το Υπουργείο Υγείας πρέπει να έχει ως προτεραιότητα την ασφάλεια των ασθενών. Παράλληλα όμως η Πολιτεία θα πρέπει να επενδύσει στην Ανάπτυξη της φαρμακευτικής βιομηχανίας για το καλό της συνολικής οικονομίας. Πρέπει να διατηρηθούν οι επενδύσεις και να αυξηθούν, αν είναι εφικτό». Ο κ. Canevari αναφορικά με την παρούσα κατάσταση τόνισε ότι υπάρχει θετική προοπτική καθώς διαφαίνεται μια σταθερότητα, με προϋπόθεση βέβαια να υπάρχει ο χρόνος να ολοκληρωθεί το έργο που ξεκίνησε. Για τον προϋπολογισμό τόνισε ότι ναι μεν υπάρχει σταθερότητα αλλά δεν έπρεπε να πέσει κάτω από τα 2 δις».
Στην ομιλία του ο Νίκος Κωστάρας, Γενικός Διευθυντής, IMS Hellas επισήμανε ότι «η αγορά φαρμακείου την 5ετία 2010-2015 υποχώρησε κατά μόλις 0,7% σε όγκο και αυτό οφείλεται στην καλή πορεία των ΜΗΣΥΦΑ, καθώς το Φάρμακο (με κουπόνι) υποχώρησε κατά 8%, ενώ τα ΜΗΣΥΦΑ την ίδια περίοδο αυξήθηκαν κατά 17,4%.» Σύμφωνα με τον κ. Κωστάρα, η αγορά του Φαρμακείου, την ίδια 5ετία μειώθηκε κατά 20% σε αξίες, με τα φαρμακευτικά σκευάσματα να έχουν υποχωρήσει κατά 28,1%, ενώ τα ΜΗΣΥΦΑ παρουσίασαν άνοδο 37,1%. Αξίζει, δε, να προσθέσουμε ότι στη συνολική αγορά φαρμακείου τα συνταγογραφούμενα φάρμακα αποτελούν πλέον το 74% των συνολικών πωλήσεων, έναντι του 82% που ήταν το 2010.»
Στο Στρογγυλό Τραπέζι II: «Φάρμακο: Ποιες πρέπει να είναι οι προτεραιότητες στη χάραξη εθνικής πολιτικής;», ομιλητές ήταν οι κκ Γιάννης Μπασκόζος, Γενικός Γραμματέας Δημόσιας Υγείας, Υπουργείο Υγείας & Κοινωνικών Ασφαλίσεων, Γιώργος Καλαμίτσης, Chair of the Hellenic Liver Patient Association “Prometheus”, Executive Board Member, European Region of the World Hepatitis Alliance, Dr. Joao Barroca, Διευθύνων Σύμβουλος, Bayer Hellas, Αντώνης Καρόκης, Διευθυντής Εταιρικών Υποθέσεων, MSD, Κωνσταντίνος Κοφινάς, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος, Merck για την Ελλάδα & την Κύπρο, Δημήτρης Αναγνωστάκης, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος, Boehringer Ingelheim Ελλάς
Ο κ. Μπασκόζος επισήμανε ότι «στόχος μιας πολιτικής πρέπει να είναι η καθολική πρόσβαση στο φάρμακο, η ορθολογική συνταγογράφηση και ο έλεγχος δαπανών. Εμείς πρέπει να επιμείνουμε να διαμορφώνουμε δικούς μας στόχους οι οποίοι οδηγούν σε υποστόχους όπως η αύξηση εγχώριας παραγωγής γενοσήμων, ανάπτυξη έρευνας, πολιτική εισόδου καινοτόμων φαρμάκων, ελάττωση συμμετοχής ασθενών». Για τα ζητήματα που επικεντρώνεται πλέον η Κυβέρνηση, ανέφερε ότι συμπεριλαμβάνεται η δημιουργία κατευθυντήριων οδηγιών, η επέκταση και ολοκλήρωση ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, ο έλεγχος από τον ΕΟΦ της επιστημονικής πληροφορίας σε φαρμακευτικά σκευάσματα, η γρήγορη ενσωμάτωση των θεραπευτικών πρωτοκόλλων». Υπογράμμισε επίσης, ότι για όλα τα φάρμακα θα πρέπει να υπάρχει ο ίδιος τρόπος αντιμετώπισης ώστε να μην ευνοούνται κάποια φάρμακα έναντι άλλων.
Ο κ. Μπασκόζος τέλος ανέφερε ότι το σχέδιο της Κυβέρνησης δίνει προτεραιότητα στις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και στα χαμηλά εισοδήματα, καθώς και στην αύξηση εξειδικευμένων θέσεων εργασίας. Εκτίμησε επίσης, ότι ο χάρτης υγείας θα είναι έτοιμος μέσα στο 2015 και πως τα ηλεκτρονικά μητρώα ασθενών θα είναι διαθέσιμα εντός του 2016.
Από την πλευρά της Boehringer με επενδύσεις 50 εκ. και εξαγωγές σε 50 χώρες, ο κ. Αναγνωστάκης σημείωσε ότι «για να υπάρξει μεγαλύτερη προοπτική πρέπει να υπάρχουν κίνητρα για την παραγωγή, όπως και να αυξηθεί η τοπική παραγωγή». Τόνισε επίσης ότι πρέπει να δοθούν στις επιχειρήσεις φορολογικά κίνητρα, κίνητρα για τις εισφορές των εργαζομένων, για την επιστροφή των rebates και clawback, μιας και το φάρμακο εκτός από κοινωνικό αγαθό είναι και επιχειρηματικό αγαθό που συμβάλλει στην ανάπτυξη και στην εθνική οικονομία.
Ο κ. Barroca, επιδοκίμασε τις προτάσεις του κ. Μπασκόζου επισημαίνοντας ότι «χρειάζονται προτάσεις απλές και πρακτικές που μπορούμε να εφαρμόσουμε. Το ζήτημα είναι ο ασθενής να έχει το συγκεκριμένο φάρμακο που έχει ανάγκη». Τόνισε επίσης, ότι τους τελευταίους 7-8 μήνες το περιβάλλον δεν ήταν σαφές και αυτό που απαιτείται είναι ένας οδικός χάρτης ώστε ο καθένας να ξέρει τι μπορεί να κάνει.
Ο κ. Καρόκης είπε ότι «όσο πιο πολλά δεδομένα έχουμε, οι οριζόντιες πολιτικές φτάνουν στο τέλος τους». Σε ότι αφορά τη διαπραγμάτευση, επισήμανε ότι το σύστημα είχε μοναδική φιλοσοφία τη μείωση της δαπάνης, υπογραμμίζοντας μεταξύ άλλων ότι αυτό που απαιτείται είναι ένα πιο απλό και ελεύθερο σύστημα τιμών, μια διαδικασία αποζημίωσης που θα αναγνωρίζει την αξία νέων φαρμάκων, αλλά και επένδυση στους ανθρώπους στον ΕΟΠΥΥ.
Ο κ. Κοφινάς, σημείωσε ότι «το 1/3 του όγκου φαρμάκων μας παράγεται στην Ελλάδα καθώς θέλουμε η ελληνική επιχείρηση να έχει εξαγωγικό χαρακτήρα που βοηθά και σε ανάπτυξη θέσεων εργασίας. Πρέπει όλοι να συμφωνήσουμε σ’ ένα πρόγραμμα δράσης και να καταλήξουμε ποιες είναι οι προτεραιότητες σημειώνοντας ότι αν λειτουργήσουν όλα τα προαναφερόμενα μέτρα και υπάρξει πρωτογενής έλεγχος δεν θα χρειαστεί να υπάρξει πυρόσβεση στο τέλος με το clawback».
Ο κ. Καλαμίτσης τόνισε ότι λείπει η πολιτική βούληση, αναφέροντας ενδεικτικά ότι τον περασμένο Μάιο ο πρώην Υπ. Υγείας κ. Κουρουμπλής είχε δεσμευτεί ότι τον Ιούνιο θα λειτουργήσει Επιτροπή Διαπραγμάτευσης το οποίο δεν συνέβη. Η διαπραγμάτευση θα πρέπει να γίνει στο πλαίσιο της Διαφάνειας και να αναρτώνται τα πάντα στο διαδίκτυο.
Το συνέδριο πραγματοποιείται υπό την Αιγίδα του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ) και της Πανελλήνιας Ένωσης Ιδιωτικών Κλινικών.