Πάνω από ένα εκατομμύριο ελεύθεροι επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενοι επιστήμονες θα υποχρεωθούν να πληρώσουν διπλάσιες εισφορές στον ΟΑΕΕ και το ΕΤΑΑ σε σχέση με το ασφάλιστρο που πληρώνουν σήμερα. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι οι εισφορές των ελεύθερων επαγγελματικών με εισόδημα 70.000 ευρώ ετησίως αυξάνονται έως και 223%.
Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου, από την 1/1/2017 καταργούνται οι ασφαλιστικές κλάσεις με αποτέλεσμα οι ελεύθεροι επαγγελματίες αλλά και οι ασφαλισμένοι γιατροί, δικηγόροι και μηχανικοί στο ΕΤΑΑ να καταβάλλουν, ανεξαρτήτως του χρόνου υπαγωγής στην κοινωνική ασφάλιση, μηνιαία ασφαλιστική εισφορά για τον κλάδο σύνταξης, ύψους 20% επί του μηνιαίου εισοδήματός τους, όπως αυτό καθορίζεται είτε με βάση το καθαρό φορολογητέο αποτέλεσμα, από την ασκούμενη δραστηριότητά τους κατά το προηγούμενο φορολογικό έτος, είτε με βάση την καθαρή αξία των παρεχόμενων μηνιαίως ή σε άλλη τακτική χρονική βάση, υπηρεσιών του τρέχοντος έτους για το οποίο εκδίδονται δελτία παροχής υπηρεσιών, τιμολόγια ή αποδείξεις επαγγελματικής δαπάνης.
Ειδικά οι ελεύθεροι επαγγελματίες που αξιοποίησαν την ευκαιρία να πληρώνουν εισφορές τρεις κατηγορίες χαμηλότερα λόγω της κρίσης, από την 1/1/2017 που αλλάζει το καθεστώς, θα επιβαρυνθούν υπερβολικά. Για παράδειγμα, ελεύθερος επαγγελματίας που πληρώνει σήμερα ετησίως 3.960 ευρώ στον ΟΑΕΕ, με μεγάλο ετήσιο εισόδημα 70.000 ευρώ, με το νέο σύστημα θα πληρώσει 14.066 ευρώ, δηλαδή αύξηση 355%.
Ο επαγγελματίας που δεν έχει «κατέβει» κατηγορία πληρώνει σήμερα μαζί με τις εισφορές υγείας 8.508 ευρώ. Με το νέο σύστημα σκαρφαλώνει στα 18.954 ευρώ (14.066 ευρώ για σύνταξη συν 4.888 ευρώ για εισφορές υγείας). Δηλαδή αύξηση 223%.
Η αλλαγή ευνοεί μόνο τους επαγγελματίες με μπλοκάκια και όσους δηλώνουν χαμηλά εισοδήματα κάτω από 10.000 ευρώ που επιβαρύνονται σήμερα δυσανάλογα καταβάλλοντας ασφάλιστρο 210-245 ευρώ το μήνα.
Ειδικά για τα μπλοκάκια προβλέπεται να καταβάλλει ο αυτοαπασχολούμενος εισφορά 6,50% όπως ο μισθωτός και το υπόλοιπο να πληρωθεί από τον εργοδότη. Με υπουργική απόφαση που καθοριστεί πως θα επιμερίζεται η εργοδοτική εισφορά ανάλογα με το ποσό της αμοιβής της υπηρεσίας που έχει παρασχεθεί σε καθέναν από τους εργοδότες αν είναι περισσότεροι από ένας.
Έτσι, ένας επαγγελματίας στο ξεκίνημα της σταδιοδρομίας του που δηλώνει καθαρά κέρδη (πραγματικά ή προϊόν φοροδιαφυγής) κάτω από 9.600 ευρώ ετησίως, ευνοείται αφού έχει την ευκαιρία να καταβάλλει στον ΟΑΕΕ, το μικρότερο ασφάλιστρο ύψους 117 ευρώ το μήνα.
Ευνοϊκή είναι η αλλαγή και για όσους πλήττονται από την κρίση. Για παράδειγμα, ο ελεύθερος επαγγελματίας που σήμερα είναι ασφαλισμένος 10 χρόνια στον ΟΑΕΕ, στην 5η κατηγορία, πληρώνει 4464 ετησίως ανεξάρτητα από το εισόδημά του. Με την αλλαγή του καθεστώτος που προβλέπει οι εισφορές να βασίζονται στο πραγματικό εισόδημα, αν δηλώσει μηδενικό εισόδημα γιατί έκλεισε το μαγαζί του λόγω της κρίσης, θα υποχρεωθεί να καταβάλει στον ΟΑΕΕ το ένα τρίτο, περίπου 1895 ευρώ.
Ωστόσο αν το εισόδημα (πραγματικό η δηλωθέν ψευδώς) πλησιάσει τα 20.000 ευρώ, αρχίζει η επιβάρυνση. Έτσι για τους ελεύθερους επαγγελματίες με υψηλά εισοδήματα (μεταξύ αυτών και τους πιο ειλικρινείς των φορολογουμένων), η αλλαγή ισοδυναμεί ακόμη και με διπλασιασμό των ασφαλιστικών εισφορών.
Για παράδειγμα, ο ασφαλισμένος στην 5η κατηγορία, που πλήρωνε 4464 ευρώ ετησίως, αν δηλώσει εισόδημα 20.000 ευρώ, θα υποχρεωθεί να πληρώσει 4.790 ενώ αν δηλώσει εισόδημα 30.000 ευρώ, θα πληρώσει 8.085, δηλαδή σχεδόν τα διπλάσια (ακολουθεί πίνακας με το ύψος του ετήσιου ασφάλιστρου ανάλογα με το δηλωθέν εισόδημα).
Εκτός από της εισφορές υπέρ της σύνταξης, το νομοσχέδιο προβλέπει και την επιβάρυνση του ασφαλίστρου υπέρ υγείας. Δηλαδή ένας επαγγελματίας που πλήρωνε 90 ευρώ το μήνα για υγειονομική περίθαλψη, από την 1/1/2017 θα πληρώνει 115 ευρώ.
Υπενθυμίζουμε ότι σήμερα, στον ΟΑΕΕ πληρώνει ένας στους δύο επαγγελματίες. Αν οι εισφορές υπερδιπλασιαστούν είτε θα αυξηθεί η εισφοροδιαφυγή είτε η φοροδιαφυγή καθώς οι περισσότεροι θα προσπαθήσουν να αποκρύψουν το πραγματικό τους εισόδημα.