Υπάρχουν ΣΔΙΤ και ΣΔΙΤ. Η σημερινή σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα έγραψε ιστορία, αλλάζοντας για πάντα τον τρόπο και το κόστος χορήγησης των θεραπειών σε παιδιά με ογκολογικά και γενετικά νοσήματα και φέρνοντας το μέλλον της Ιατρικής, στο παρόν, εδώ στο κέντρο της Αθήνας. Εκεί που χτυπά η καρδιά της Ελπίδας-του ογκολογικού νοσοκομείου Παίδων, εκεί που η πρώτη μικρή Μονάδα με παιδιά με καρκίνο ξεκίνησε με 4 ασθενείς και έφτασε να σώσει 800 παιδιά με τις αλλογενείς (κυρίως) ή τις αυτόλογες μεταμοσχεύσεις αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων, που πραγματοποίησε ο καθηγητής αιματολογίας Στέλιος Γραφάκος, εγκαινιάζεται το πρώτο κέντρο γονιδιακής και κυτταρικής θεραπείας παιδιατρικών νόσων. Ένα κέντρο για παιδιά με ογκολογικά νοσήματα, μεσογειακή αναιμία, δρεπανοκυτταρική αναιμία ή βαριές ανοσοανεπάρκειες με στόχο να σώζονται όχι πια τα 3 στα 4, όπως ίσχυε μέχρι σήμερα, αλλά τα 4 στα 4. Σε μια συγκινησιακά φορτισμένη ατμόσφαιρα, παρουσία του υπουργού Υγείας Βασίλη Κικίλια, του Δημάρχου Αθηναίων Κώστα Μπακογιάννη, του περιφερειάρχη Αττικής Γιώργου Πατούλη, του αντιπροέδρου της Κυβέρνησης Παναγιώτη Πικραμένου, του υπουργού Εσωτερικών Παναγιώτη Θεοδωρικάκου, του Διοικητή των νοσοκομείων Παιδων Αγία Σοφία και Αγλαία Κυριακού Σάββα Παπασάββα των εκπροσώπων από όλα τα κόμματα, της ψυχής της Ελπίδας, Μαριάννα Βαρδινογιάννη και του Ευγένιου Γουσέτη, του νέου επιστημονικού υπεύθυνου του Κέντρου, γνωρίσαμε πρώτα τον Παναγιώτη, τον πρώτο ασθενή της Ελπίδας (που πριν λίγες ημέρες παντρεύτηκε με κουμπάρα την κ. Βαρδινογιάννη) και μετά πήραμε μια γεύση από τις φουτουριστικές εξελίξεις της ιατρικής στην ογκολογία. Και ειδικότερα, στην παιδιατρική ογκολογία, που χτυπά μικρούς ασθενείς, και που με τις συμβατικές θεραπείες -χημειοθεραπεία, μεταμόσχευση μυελού των οστών έχουμε καταφέρει να κερδίσουμε τη μάχη στο 80% των περιστατικών.
Τι γίνεται όμως με εκείνο το 20% των παιδιών με καρκίνο; Παιδιά που μέχρι σήμερα δεν είχαμε κάτι να τους προσφέρουμε και ερχόμασταν στην τόσο δύσκολη θέση να πούμε στους γονείς τους ότι πρέπει να τα πάρουν σπίτι (και να περιμένουν το τέλος), τώρα γι αυτούς τους λιλιπούτειους ασθενείς, τους μικρούς ήρωες υπάρχει η ελπίδα της ίασης. Στο κέντρο που μας ξενάγησε ο παιδίατρος με εξειδίκευση στην αιματολογία και Ογκολογία, ειδικευμένος στις μεταμοσχεύσεις Ευγένιος Γουσέτης, σε συνεργασία με το περίφημο Πανεπιστήμιο John Hopkins εφαρμόζονται οι περίφημες CAR-T θεραπείες, κυτταρικές θεραπείες για τον καρκίνο ή γονιδιακές θεραπείες για μονογονιδιακά γενετικά νοσήματα. Το κόστος μάλιστα αυτών των κυτταρικών θεραπειών από 350.000 ευρώ θα μειωθεί στα 20.000 ευρώ ενώ ολόκληρο το κέντρο κόστισε 1 εκατομμύριο ευρώ.
Οι πρώτοι ασθενείς που ενταχθούν για θεραπεία σε κλινική μελέτη είναι 12 ελληνόπουλα όλα τους ασθενείς με μεσογειακή αναιμία που θα υποβληθούν σε γονιδιακή θεραπεία. Οι θεραπείες αυτές εφαρμόζονται άπαξ και όπως εξηγεί ο κ. Γουσέτης στο μέλλον δεν θα εφαρμόζονται ως υπέρτατο όπλο όταν όλα τα άλλα αποτυγχάνουν αλλά σαν θεραπεία πρώτης γραμμής. Απευθείας, απαλλάσσοντας τους ασθενείς από ταλαιπωρίες και υποτροπές. Κάτω από το αεικίνητο βλέμμα του πατριάρχη στις εξελίξεις της μεσογειακής αναιμίας, του καθηγητή παιδιατρικής αιματολογίας ογκολογίας Αντώνη Καττάμη, ο συνάδελφός του Ευγένιος Γουσέτης μας μιλά για την δεύτερη κλινική μελέτη που θα διεξαχθεί στο κέντρο, κατά την οποία 15 μικροί ασθενείς από την Ελλάδα, την Γερμανία κι άλλες χώρες με οξεία λεμφοβλαστική λευχαιμία θα υποβληθούν σε κυτταρική θεραπεία (CAR-T therapie).
Μπαίνοντας στο clean room του κέντρου γονιδιακής και κυτταρικής θεραπείας γινόμαστε θεατές του μηχανήματος όπου πρόκειται να γίνει η κυτταρική επεξεργασία με στόχο να εξασφαλιστεί η ίαση σε όλα τα παιδιά με ογκολογικά και γενετικά νοσήματα. “Την προηγμένη συσκευή δημιούργησαν δύο Κινέζοι επιστήμονες παντρεύοντας την γνώση της γενετικής μηχανικής με την απίστευτα προηγμένη τους τεχνολογία. Στην συσκευή αυτή κάνουμε επισήμανση των κυττάρων (φυσικά κύτταρα φονείς του ασθενούς) με ένα μικρό μαγνητάκι ώστε να μπορούμε να τα τραβήξουμε και να τα απομονώσουμε με ένα μαγνήτη. Μετά τα υποβάλλουμε σε επεξεργασία ώστε να τα μετατρέψουμε σε αληθινούς serial killers. Αυτούς χρειαζόμαστε για να χτυπήσουμε όλα τα καρκινικά κύτταρα και να μη μας ξεφύγει κανένα. Έπειτα, αυτό το αίμα που φτιάξαμε με τα κύτταρα serial killers είναι το μόσχευμα που επιστρέφουμε στον ασθενή με μια μετάγγιση, αφού με ένα φάρμακο εξολοθρεύσουμε τα δικά του αιμοποιητικά κύτταρα” λέει ο κ. Γουσέτης, κάνοντας αυτή τη φουτουριστική Ιατρική να μοιάζει απλή υπόθεση.
Στα γονιδιακά νοσήματα η προσέγγιση αλλάζει. Παίρνουμε το ελαττωματικό γονίδιο (πάλι το αίμα του ασθενούς), το διορθώνουμε με γενετική μηχανική και το φορτώνουμε σε ένα ιό για να το κάνουμε “μεταμόσχευση” στον ασθενή ώστε να διορθωθεί η ελαττωματική κόπια που κληρονόμησε από τους γονείς τους” λέει ο κ. Γουσέτης.
Γενετική μηχανική, γενετική χειρουργική, 4 στα 4 παιδιά με καρκίνο να μένουν εν ζωή και να γίνονται καλά, 27 λιλιπούτειοι ασθενείς που θα εγκαινιάσουν τη λειτουργία του κέντρου, απευθείας συνομιλία με τη Μέκκα της Ιατρικής το Πανεπιστήμιο John Hopkins, μια επένδυση ζωής κι ελπίδας 1 εκατ. ευρώ, 30 χρόνια ιστορίας και μάχης με τον καρκίνο και κύτταρα serial killers που σκοτώνουν τα καρκινικά κύτταρα μέχρι το τελευταίο. Last man standing, έλεγε το σενάριο του Sam Mendes στην εκπληκτική ταινία «1917».
Last serial killer cell standing, είναι η ιστορία που διαδραματίζεται εδώ. Το μέλλον της Ιατρικής; Το μέλλον στο παρόν;
Κάθε ζωή παιδιού που σώζεται είναι ανεκτίμητη. Τον ωραιότερο επίλογο τον δίνει η ίδια η Μαριάννα Βαρδινογιάννη, μεγάλη πια αλλά ακούραστη και το ίδιο αποφασισμένη να μην αφήσει τον θάνατο της κλέψει κανέναν ασθενή. “Όταν ξεκινήσαμε αυτή την πρώτη Μονάδα Παιδιών με καρκίνο είμαστε μια παρέα γυναικών εθελοντριών και οι γιατροί. Εμάς τις γυναίκες δεν μας έπαιρνε κανείς σοβαρά. Χτυπούσαμε πόρτες και μόνο ο πατέρας της Φώφης Γεννηματά-τότε υπουργός Υγείας- μας αντιμετώπισε σοβαρά. Το πρώτο λιθαράκι μπήκε τότε.” Κοιτά τον κόσμο γύρω της και σίγουρα σκέφτεται: Δες που φτάσαμε…..
Ίαση στον παιδικό καρκίνο. Κι όχι μόνο. Τέσσερα στα τέσσερα. Κίνηση ματ, στον θάνατο!
.jpg)
