Ο φυσικός χώρος των παιδιών είναι το σχολείο και η μάθηση υπό φυσιολογικές συνθήκες είναι δια ζώσης. Τώρα που οι μαθητές είναι υποχρεωμένοι να καθίσουν σπίτι και να κάνουν τηλεκπαιδευση, υπάρχουν αρκετές «παγίδες» που μπορούν να τους παρασύρουν όπως το να βλέπουν Netflix μέχρι τα χαράματα και να βγουν εκτός προγράμματος. Η Άρτεμις Τσίτσικα, Καθηγήτρια Παιδιατρικής-Εφηβικής Ιατρικής, επιστημονική Υπεύθυνη της Μονάδας Εφηβικής Υγείας (ΜΕΥ) της Β΄ Παιδιατρικής Κλινική Παν/μίου Αθηνών Στο Νοσοκομείο Παίδων «Π & Α Κυριακού» Και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρίας Εφηβικής Ιατρικής, συντάσσει τον 12λογο προστασίας των παιδιών σε αυτές τις πρωτόγνωρες συνθήκες της πανδημίας, ώστε η νέα καραντίνα να κυλήσει ομαλά.
1. Διατηρούμε μια καθημερινή ρουτίνα ως προς το φαγητό, τον ύπνο, τη ξεκούραση, την άθληση και το παιχνίδι. Η καθημερινή ρουτίνα είναι σημαντική και δημιουργεί ασφάλεια και μία κανονικότητα, ενώ καταπολεμά το άγχος και απομακρύνει τα δυσάρεστα συναισθήματα.
2. Τα παιδιά χρειάζεται να νιώσουν ΑΣΦΑΛΕΙΑ. Αυτό επιτυγχάνεται με την ενημέρωσή τους για το τι συμβαίνει με τρόπο που ενδείκνυται για την ηλικία τους. Στα μικρότερα παιδιά εξηγούμε με απλά λόγια και μπορούμε να χρησιμοποιούμε εικόνες και σχήματα – χωρίς όμως να υπερβάλλουμε και να προκαλούμε φόβο ή/και πανικό.
Στο διαδίκτυο οι γονείς μπορούν να αναζητήσουν κατάλληλα παιδικά βοηθήματα που μπορούν να αξιοποιήσουν για να ενημερώσουν τα παιδιά για τον COVID-19. Όταν τα παιδιά ΔΕΝ ενημερώνονται διαισθάνονται ότι κάτι συμβαίνει, ακούν ψιθύρους και μισόλογα και νιώθουν αγωνία, γίνονται ευερέθιστα και δεν συνεργάζονται καλά – αντιδρούν.
3. Ενισχύουμε το αίσθημα αλληλεγγύης και προσφοράς, τονίζοντας ότι μένουμε στο σπίτι και προστατεύουμε αγαπημένους μας (π.χ. γιαγιά, παππούς) και άγνωστους ανθρώπους – αγαπημένους άλλων κ.λπ.
4. Εκμεταλλευόμαστε την παραμονή μας στο σπίτι για να κάνουμε πράγματα μαζί και να καλλιεργήσουμε τη σχέση μας. Είναι μοναδική ευκαιρία για να επικοινωνήσουμε με τα παιδιά – να «γνωριστούμε» καλύτερα.
5. Η αισιοδοξία και το θετικό κλίμα είναι εξαιρετικής σημασίας για τη συμμορφωσιμότητα των παιδιών. Επεξηγούμε ότι η κρίση αυτή θα ξεπεραστεί, δεν προσδιορίζουμε το πότε ακριβώς, όμως ενισχύουμε την ιδέα ότι «όλα θα πάνε καλά» και μπορούμε να μάθουμε πολλά από αυτή την περιπέτεια και να γίνουμε καλύτεροι, πιο υπεύθυνοι, ενεργοί και πειθαρχημένοι, με ευαισθησία στο κοινό καλό.
6. Ιδιαίτερα για τα μεγαλύτερα παιδιά και τους εφήβους χρειάζονται επιχειρηματολογία και παράθεση επιστημονικών δεδομένων, προκειμένου να αισθανθούν υπεύθυνοι, να αναπτύξουν ενσυναίσθηση και να αναλάβουν ρόλους ενεργούς που πραγματικά μπορούν να μας εκπλήξουν.
7. Σε κάθε περίπτωση δίνουμε εμείς πρώτοι το παράδειγμα – κάνουμε αυτό που θα θέλαμε να αντιγράψουν τα παιδιά μας, τα οποία δεν μαθαίνουν με τη θεωρία, αλλά με την πράξη.
8. Ενθαρρύνουμε τη δημιουργική έκφραση και τη θετική χρήση της τεχνολογίας, ενώ παράλληλα διατηρούμε την ισορροπία στις καθημερινές εργασίες για τη μελέτη, εργασίες φροντίδας σπιτιού και καταμερισμού των καθημερινών υποχρεώσεων. Τα παιδιά μπορούν να επικοινωνούν μέσω διαδικτυακών εφαρμογών με τους φίλους τους για να μην νιώσουν ότι χάνουν το κοινωνικό τους περιβάλλον.
9. Συζητούμε για τη σημασία της φυσικής άσκησης, της επαφής με τη φύση και την ισορροπία που διατηρούμε σχετικά με το χρόνο οθόνης και τις διαδικτυακές δραστηριότητες.
10. Για τα μικρότερα παιδιά, ελέγχουμε την έκθεση σε εικόνες για τον COVID-19 στις ειδήσεις που μπορούν να τα τρομάξουν ή να τα τραυματίσουν. Σε κάθε περίπτωση ελέγχουμε τον χρόνο ενημέρωσης για την πανδημία, ώστε να μην υπερβάλλουμε και δημιουργηθούν φοβίες και εμμονές.
11. Οι σχέσεις μπορεί να δοκιμαστούν ή εάν προϋπήρχαν προβλήματα π.χ. του ζευγαριού, να αναδυθούν. Είναι σημαντικό να είμαστε προετοιμασμένοι και ενωμένοι μπροστά στον κοινό στόχο και να διατηρήσουμε ένα καλό κλίμα για όλη την οικογένεια. Χρειάζεται ψυχραιμία, υπομονή, θετική σκέψη και ειδική συμβουλή εάν χρειάζεται.
12. Μπορούμε να συμβουλευτούμε τη γραμμή με υποστηρίζω 80011 80015, καθημερινές ημέρες χωρίς χρέωση 9.00-15.00 και να προτείνουμε στα παιδιά τη συμμετοχή τους (και ενημέρωσή τους) στην πρώτη youth to youth πλατφόρμα we-knowhow.gr, καθώς και να απευθύνουν ερωτήματα στο [email protected].