Γραμμές βοήθειας για ψυχοκοινωνική υποστήριξη ασθενών

Oι γραμμές στήριξης και βοήθειας ενισχύουν και συμπληρώνουν το αποδυναμωμένο σύστημα πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας. Στον καιρό της πανδηµίας αποτελεί «σανίδα σωτηρίας» για ογκολογικούς ασθενείς και άτοµα που ζουν αποµακρυσµένα.

«Η Ανοιχτή Γραμμή 2152152121 στηρίζει τους ογκολογικούς ασθενείς και τις οικογένειές τους κατά την διάρκεια της πανδημίας και επιπλέον προσφέρει βοήθεια για την διακοπή του καπνίσματος είτε τηλεφωνικά είτε διαδικτυακά».

Ευάγγελος Φιλόπουλος, πρόεδρος της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρίας.

Της Αλεξίας Σβώλου

Οι τηλεφωνικές γραμμές στήριξης δεν αποτελούν ένα καινούριο εργαλείο υγείας, αλλά η
πανδημία έγινε αιτία να τις ανακαλύψουμε ξανά, όπως ακριβώς συνέβη με την κολχικίνη
και την δεξαμεθαζόνη, δύο «παλιάς» κοπής φάρμακα, που ταυτόχρονα αποδείχθηκαν
καινούρια «όπλα» ενάντια στον τυφώνα του κορωνοϊού.

Όπως εξηγεί ο ψυχίατρος-ψυχοθεραπευτής Δημήτρης Οικονόμου, οι γραμμές στήριξης και
βοήθειας ενισχύουν το αποδυναμωμένο σύστημα πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, που
πλέον λόγω της covid δέχεται ακόμα περισσότερα πλήγματα, αφού οι περισσότερες
Πρωτοβάθμιες Δομές (τα ΙΚΑ της γειτονιάς) έχουν μετατραπεί σε εμβολιαστικά κέντρα. Έτσιόμως ενώ κάθε διαθέσιμη δομή συστρατεύεται στην εθνική επιχείρηση εμβολιασμού
ενάντια στον κορωνοϊό, παραμελούνται τα υπόλοιπα προβλήματα υγείας και κυρίως οι
ψυχικές διαταραχές που ….κρύβονται επιμελώς κάτω από το χαλί. Σε αντίθεση ωστόσο με
το ΕΣΥ που κινδυνεύει να γίνει «μονοθεματικό» καθώς ασχολείται σε ποσοστό άνω των 80%
μόνο με ασθενείς covid (αφού άλλωστε όλοι οι χρόνιοι νοσούντες έχουν εξαφανιστεί από
τα νοσοκομεία), οι γραμμές στήριξης διατηρούν τον πλουραλισμό τους. Έτσι, υπάρχουν
γραμμές για την ψυχική στήριξη ατόμων με κατάθλιψη ή χρονίως πασχόντων, καταγγελίες
κακοποίησης παιδιών, τον διαδικτυακό εθισμό, την ενίσχυση των ρευματοπαθών και την
ανεύρεση των εξαφανισμένων παιδιών.

Φαρέτρα

Μια από τις τελευταίες «αφίξεις» στην φαρέτρα των γραμμών βοήθειας αφορά την
Ανοιχτή γραμμή 2152152121, που δημιούργησαν η Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία, με την
Εταιρεία Κοινωνικής Ψυχιατρικής Π. Σακελλαρόπουλος και το Υπουργείο Υγείας, με στόχο
την άμεση ψυχοκοινωνική υποστήριξη ογκολογικών ασθενών, των οικογενειών τους, καθώς
και τη συμβουλευτική υποστήριξη στη διακοπή του καπνίσματος. Όπως εξηγεί ο πρόεδρος
της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρίας Βαγγέλης Φιλόπουλος, κάθε σπίτι στην Ελλάδα έχει
τουλάχιστον ένα ασθενή με καρκίνο και η πανδημία, λόγω του φόβου που προκαλεί έχει
κρατήσει μακριά από τα νοσοκομεία και τους γιατρούς τους ογκολογικούς ασθενείς. Η νέα
γραμμή που λειτουργεί με δωρεάν τηλεφωνική κλήση από σταθερό τηλέφωνο και
διαδικτυακά προσφέρει ψυχοκοινωνική συμβουλευτική και βοηθά τους Έλληνες να
διακόψουν το κάπνισμα. «Θα δημιουργήσουμε app για το κινητό τηλέφωνο και μια μικρή
ταινία animation για την διακοπή του καπνίσματος» εξηγεί ο Βαγγέλης Φιλόπουλος,
προσθέτοντας πως ένα από τα παράπλευρα οφέλη της πανδημίας είναι πως μας μύησε στα
μυστικά της ψηφιακής τεχνολογίας και γεφύρωσε ανισότητες (σε ότι αφορά τις ψηφιακές
ικανότητες) ανάμεσα στους ανθρώπους των πόλεων και των ακριτικών χωριών.

Επιπλέον ένα καλό των e-υπηρεσιών είναι πως φτάνουν παντού ακόμα και στο πιο
απομακρυσμένο σημείο της επικράτειας. Λίγο νωρίτερα είχε προηγηθεί η δημιουργία της
γραμμής ψυχοκοινωνικής υποστήριξης 10306, η οποία αποτελεί καρπό της συνεργασίας
του υπουργείου υγείας και συγκεκριμένα του τομέα ψυχικής υγείας υπό την καθοδήγηση
της υφυπουργού Υγείας Ζωής Ράπτη με τον Οργανισμό «το Χαμόγελο του παιδιού». Η
γραμμή αυτή κλήθηκε σε πρωτόγνωρες συνθήκες να δώσει χέρι βοηθείας και να εμφυσήσει
την ελπίδα σε ανθρώπους που κατέρρευσαν ψυχολογικά από τον φόβο της νόσησης και
του θανάτου, της μοναξιάς, της απομόνωσης, της ανεργίας, της στέρησης ατομικών
ελευθεριών. Εκτός από το «τέρας» της κατάθλιψης, η πανδημία του κορωνοϊού έθρεψε και
το «τέρας» του διαδικτυακού εθισμού, με τους μαθητές να μένουν για ώρες κολλημένοι σε
μια οθόνη λόγω τηλεκπαίδευσης και να αυξάνεται εκθετικά η χρήση διαδικτύου-άρα και η
κατάχρησή του. Για τον διαδικτυακό εθισμό, την διαδικτυακή αποπλάνηση, το bullying, την
σχολική διαρροή και όλα τα προβλήματα των εφήβων λειτουργεί στη Μονάδα Εφηβικής
Υγείας (ΜΕΥ), στη Β παιδιατρική κλινική του νοσοκομείου «Π & Α Κυριακού» η γραμμή
Βοηθείας ΥποΣΤΗΡΙΖΩ 80011 80015, η οποία στον καιρό της πανδημίας δέχεται κατά μέσο
όρο περισσότερες από 200 κλήσεις την εβδομάδα.

Δράσεις

Στις τηλεφωνικές γραμμές βοήθειας και στήριξης πρέπει να προστεθούν και οι δύο του
«Χαμόγελου» για τα παιδιά 1056 και 116000, αλλά και η γραμμή SOS 15900 για την βία
κατά των γυναικών, που λειτουργεί όλο το 24ωρο, με αστική χρέωση και έχει ήδη
αποσταλεί αίτημα στην Γενική Γραμματεία Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των
Φύλων να γίνουν δωρεάν οι κλήσεις.

Επίσης υπάρχει η γραμμή του ΙΣΑ, 1110 για αναζήτηση ιατρών, ψυχολογική βοήθεια και
καταγγελίες σχετικά με την πανδημία. Μια άλλη γραμμή, με αριθμό το 210 8237302
δημιουργήθηκε από την Ελληνική Εταιρία Αντιρευματικού Αγώνα (ΕΛΕΑΝΑ), ενώ υπάρχει
και το 1102 για τους πάσχοντες από άνοια (νόσο Αλτζχάιμερ) και τους φροντιστές τους, που
αντιμετωπίζουν λόγω επαγγελματικού αντικειμένου το σύνδρομο επαγγελματικής
εξουθένωσης, περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο εργαζόμενο. Η τελευταία γραμμή
αποτελεί μια δράση της Εταιρίας Alzheimer Αθηνών.

Όπως δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «ΜΠΑΜ» που κυκλοφορεί