Οι Ευρωπαίοι εισαγωγείς κασσίτερου, ταντάλιου, βολφραμίου και χρυσού θα πρέπει να λαμβάνουν ειδική πιστοποίηση από την ΕΕ ώστε να διασφαλίζεται ότι δεν τροφοδοτούν τις συγκρούσεις και τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε περιοχές όπου υπάρχουν ένοπλες συγκρούσεις. Αυτή είναι η διαπραγματευτική θέση του ΕΚ επί του νομοθετικού σχεδίου για τον νέο ευρωπαϊκό κανονισμό, η οποία εγκρίθηκε με 402 ψήφους υπέρ, 118 κατά και 171 αποχές.
Με ξεχωριστή τροπολογία που υιοθέτησαν (400 ψήφους υπέρ, 285 κατά και 7 αποχές) οι ευρωβουλευτές ανέτρεψαν την αρχική πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής καθώς και τη σύσταση της επιτροπής Διεθνούς Εμπορίου του ΕΚ και ζήτησαν να εφαρμοστεί η υποχρεωτική συμμόρφωση με τους νέους κανόνες για “όλους του εισαγωγείς της Ένωσης” που εισάγουν μέταλλα και ορυκτά από περιοχές που πλήττονται από ένοπλες συγκρούσεις.
Επιπλέον, όλες οι εταιρίες στα επόμενα στάδια της εφοδιαστικής αλυσίδας, δηλαδή περίπου 880.000 ευρωπαϊκές επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν κασσίτερο, βολφράμιο, ταντάλιο και χρυσό στην κατασκευή καταναλωτικών προϊόντων θα υποχρεούνται να ενημερώνουν για τα μέτρα που λαμβάνουν για να εντοπίσουν και να αντιμετωπίσουν τυχόν προβληματικά στοιχεία στις εφοδιαστικές τους αλυσίδες.
Υποχρεωτική πιστοποίηση για όλους
Τα μεταλλουργεία και οι εγκαταστάσεις εξευγενισμού είναι το τελευταίο στάδιο στο οποίο μπορεί να εξασφαλιστεί αποτελεσματικά η δέουσα επιμέλεια, με τη συγκέντρωση, την κοινοποίηση και την επαλήθευση των πληροφοριών σχετικά με την προέλευση των ορυκτών. Οι ευρωβουλευτές ζήτησαν αυστηρότερα πρότυπα συγκριτικά με την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που μιλούσε για εθελοντική πιστοποίηση και ζήτησαν τα μεταλλουργεία και οι εγκαταστάσεις εξευγενισμού να υπόκεινται σε υποχρεωτικό, ανεξάρτητο έλεγχο των πρακτικών “δέουσας επιμέλειας” (“due diligence”) που εφαρμόζουν.
Οι ευρωβουλευτές ζήτησαν επίσης από την Επιτροπή να χορηγήσει οικονομική στήριξη μέσω του ευρωπαϊκού προγράμματος COSME στις μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις που επιθυμούν να αποκτήσουν την πιστοποίηση.
Ενισχυμένη ρήτρα επανεξέτασης του κανονισμού
Το ΕΚ ζήτησε να υπάρξει αυστηρότερη παρακολούθηση του νέου νομοθετικού καθεστώτος, με επανεξέτασή του δύο χρόνια μετά την εφαρμογή του κανονισμού και στη συνέχεια ανά τριετία (η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε αρχικώς προτείνει να υπάρξει επανεξέταση μετά από τρία και έξι χρόνια αντίστοιχα).
Γεωγραφικό πεδίο εφαρμογής
Οι εκτάσεις που επηρεάζονται σήμερα είναι η Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και η περιοχή των Μεγάλων Λιμνών στην Αφρική. Ωστόσο, ο νέος κανονισμός δεν αναφέρεται σε συγκεκριμένες περιοχές, αλλά σε “περιοχές συγκρούσεων και περιοχές υψηλού κινδύνου”, οι οποίες πλήττονται από ένοπλες συγκρούσεις, με παρουσία εκτεταμένης βίας, κατάρρευση των μη στρατιωτικών υποδομών, ευάλωτες περιοχές που διανύουν μια μεταπολεμική περίοδο, καθώς και περιοχές με ανεπαρκή ή ανύπαρκτη διακυβέρνηση και ασφάλεια, όπως αποσαθρωμένα κράτη, που χαρακτηρίζονται από εκτεταμένες και συστηματικές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Επόμενα βήματα
Με 343 ψήφους υπέρ, 331 κατά και 9 αποχές του ΕΚ αποφάσισε να μην οριστικοποιήσει τη θέση του σε πρώτη ανάγνωση και να ξεκινήσει τις άτυπες διαπραγματεύσεις με τα κράτη μέλη προκειμένου να επιτευχθεί συμφωνία επί του τελικού περιεχομένου του νέου ευρωπαϊκού κανονισμού.
Σημείωμα προς τους συντάκτες
Ο κασσίτερος, το ταντάλιο, το βολφράμιο και ο χρυσός χρησιμοποιούνται σε πολλά καταναλωτικά προϊόντα στην ΕΕ, ιδίως από την αυτοκινητοβιομηχανία, τους κατασκευαστές ηλεκτρονικών ειδών, την αεροδιαστημική, τη συσκευασία, τον κατασκευαστικό κλάδο, τις βιομηχανίες φωτισμού και κατασκευής βιομηχανικών μηχανημάτων και εργαλείων, καθώς και κοσμημάτων. Η επικείμενη νομοθεσία θα επηρεάσει δυνητικά 880.000 κατασκευαστές της ΕΕ, οι περισσότεροι εκ των οποίων είναι επιχειρήσεις μικρού ή μεσαίου μεγέθους.
Τα πρότυπα εφαρμογής για το ευρωπαϊκό σύστημα “δέουσας επιμέλειας στην εφοδιαστική αλυσίδα” θα πρέπει να βασίζονται στις κατευθυντήριες γραμμές του ΟΟΣΑ για τη δέουσα επιμέλεια, οι οποίες έχουν σχεδιαστεί για να βοηθήσουν τις εταιρείες να σέβονται τα ανθρώπινα δικαιώματα και να αποφεύγουν στην ενίσχυση των συγκρούσεων μέσω των αγορών που μετάλλων από περιοχές που πλήττονται από συγκρούσεις.