Στην Τακτική Ολομέλεια παραπέμπει ο Άρειος Πάγος το θέμα της συνταγματικότητας η μη του νόμου 4092/2012 για το Επικουρικό Κεφάλαιο. Ειδικότερα με την υπ΄αριθμ. 1025/2015 απόφασή του το Δ΄ Τμήμα του Αρείου Πάγου αρνείται κατά πλειοψηφία να εφαρμόσει τις διατάξεις του Νόμου 4092/2012, που αφορά το Επικουρικό Κεφάλαιο, ως αντισυνταγματικές και παραπέμπει το ζήτημα της αντισυνταγματικότητας (2ος και 3ος λόγος αναιρέσεως) στην Τακτική Ολομέλεια.
Εξάλλου ενδιαφέρουσα είναι η απάντηση που έδωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε ερώτηση σχετική με το Επικουρικό Κεφάλαιο του ευρωβουλευτή του Σύριζα Κώστας Χρυσόγονου, από την οποία προκύπτει ότι τα κράτη μέλη διατηρούν την ευχέρεια να καθορίζουν σε ποιες περιπτώσεις υπάρχει υποχρέωση αποζημίωσης για ζημίες προκαλούμενες από οχήματα.
Με το άρθρο 4 του νόμου 4092/2012 (Φ.Ε.Κ. 220/8-11-2012) τον οποίο ψήφισε η Βουλή των Ελλήνων το 2012 προβλέφθηκε μειωμένη ευθύνη του Επικουρικού Κεφαλαίου, ορίζοντας ότι η αποζημίωση που καταβάλλει το Επικουρικό Κεφάλαιο για χρηματικές ικανοποιήσεις λόγω ψυχικής οδύνης δεν μπορεί να υπερβεί το ποσό των 6.000 ευρώ για κάθε δικαιούχο. Επίσης στην περίπτωση πτώχευσης του ασφαλιστή ή άκαρπης εκτέλεσης σε βάρος του ασφαλιστή ή ανάκλησης της άδειας λειτουργίας ασφαλιστικής εταιρίας το ποσό για την αποζημίωση από το Επικουρικό Κεφάλαιο καταβάλλεται όχι ολόκληρο, αλλά με βάση ορισμένα ποσοστά που η ως άνω διάταξη λεπτομερώς ορίζει.
Ερωτάται η Επιτροπή:
1) Πώς συμβαδίζουν οι ανωτέρω διατάξεις με την Οδηγία 84/5/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 30ής Δεκεμβρίου 1983, όπως τροποποιήθηκε με την Οδηγία 2005/14/ΕΚ, που ορίζει στο άρθρο 2 πως κάθε κράτος-μέλος οφείλει να έχει οργανισμό, αποστολή του οποίου είναι να αποζημιώνει, τουλάχιστον εντός των ορίων της υποχρέωσης ασφάλισης, τις υλικές ζημίες ή τις σωματικές βλάβες που προκαλούνται από ανασφάλιστα οχήματα;
2) Πώς συμβαδίζουν οι ανωτέρω διατάξεις με την Οδηγία 72/166 ΕΟΚ του Συμβουλίου της 24ης Απριλίου 1972 που προβλέπει στο άρθρο 3 ως υποχρεωτική την ασφαλιστική κάλυψη, υπό την έννοια της πραγματικής ασφαλιστικής κάλυψης και όχι απλά της σύναψης ασφαλιστικής σύμβασης;
Απάντηση του Λόρδου Hill εξ ονόματος της Επιτροπής
Σύμφωνα με το ισχύον νομοθετικό καθεστώς, τα κράτη μέλη διατηρούν την ευχέρεια να καθορίζουν σε ποιες περιπτώσεις υπάρχει υποχρέωση αποζημίωσης για ζημίες προκαλούμενες από οχήματα, το εύρος της αποζημίωσης και τους δικαιούχους της αποζημίωσης(1). Το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν ρυθμίζει τις λεπτομέρειες των συστημάτων αστικής ευθύνης των κρατών μελών.
Ωστόσο, τα κράτη μέλη υποχρεούνται να εξασφαλίζουν ότι η προβλεπόμενη από το εθνικό δίκαιο αστική ευθύνη που προκύπτει από την κυκλοφορία αυτοκινήτων οχημάτων καλύπτεται από ασφάλιση σύμφωνη προς τις διατάξεις, μεταξύ άλλων, της πρώτης και της δεύτερης οδηγίας για την ασφάλιση αυτοκινήτων οχημάτων(2)(3). Οι οδηγίες αυτές επιβάλλουν να καλύπτουν οι ασφαλιστικές συμβάσεις την αστική ευθύνη τόσο για σωματικές βλάβες όσο και για υλικές ζημίες, στην έκταση που προβλέπεται από το εθνικό αστικό δίκαιο. Μολονότι η νομολογία που ερμηνεύει τις οδηγίες εφαρμόζεται στις αποζημιώσεις που παρέχονται από ασφαλιστικές εταιρείες και όχι σε εγγυητικά κεφάλαια, η Επιτροπή είναι της άποψης ότι οι εν λόγω οδηγίες θα στερούνταν της αποτελεσματικότητάς τους αν δεν ίσχυαν οι ίδιες αρχές και για τα καθεστώτα εγγυήσεων.
Σε αυτό το πλαίσιο φαίνεται ότι, για να εκτιμηθεί κατά πόσο το άρθρο 4 του νόμου 4092/2012 συνάδει με το δίκαιο της ΕΕ, θα πρέπει να εξεταστεί εάν υπάρχει αναντιστοιχία μεταξύ του ποσού της αποζημίωσης για ψυχική οδύνη κατά τις εθνικές διατάξεις αστικού δικαίου και της κάλυψης που προβλέπεται από το καθεστώς εγγυήσεων.
Οι οδηγίες που προαναφέρονται δεν εξετάζουν το θέμα της αποζημίωσης των θυμάτων σε περίπτωση αφερεγγυότητας του ασφαλιστή.
.jpg)
