Μια νέα πρωτεΐνη που εμπλέκεται στην καρκινογένεση ανακάλυψαν πρόσφατα ερευνητές του Πανεπιστημίου Πατρών. Η πρωτεΐνη ονομάζεται Geminin και για πρώτη φορά φαίνεται πως έχει ογκοκατασταλτική δράση που συμβάλλει στη σταθερότητα του γονιδιώματος.
Αρκετές μελέτες in vitro έχουν δείξει ότι η έλλειψη της Geminin έχει επίδραση στην αντιγραφή και στις βλάβες του DNA, ενώ αυξημένη έκφρασή της έχει παρατηρηθεί σε ανθρώπινους καρκίνους. Η ελληνική ερευνητική ομάδα διενεργώντας πειράματα σε ποντίκια αδρανοποίησε την πρωτεΐνη Geminin από τα κύτταρα τους και προκάλεσε χημική καρκινογένεση στον πνεύμονα και στο παχύ έντερο. Οι ερευνητές διέκριναν στη συνέχεια πως ποντίκια που δεν είχαν τη Geminin ανέπτυξαν περισσότερους σε αριθμό όγκους με μεγαλύτερο καρκινικό φορτίο και με διαφορές στην ποιότητα των αλλοιώσεων συγκριτικά με ποντίκια που έφεραν φυσιολογική την έκφρασή της. Παρατηρήθηκε επίσης πως κατά τη διάρκεια της καρκινογένεσης στον πνεύμονα η επιβίωση ποντικών που δεν είχαν τη Geminin ήταν σημαντικά μειωμένη.
«Ανακαλύψαμε μια αυξημένη έκφραση δεικτών που σχετίζονται με τη γονιδιωματική αστάθεια, που είναι ένα κύριο χαρακτηριστικό του καρκίνου. Αυτό οδήγησε στο συμπέρασμα πως η Geminin έχει και ογκοκατασταλτική δράση που διαφυλάσσει τη σταθερότητα του γονιδιώματος, ενώ η υπερέκφρασή της σχετίζεται επίσης με τη γονιδιωματική αστάθεια», εξηγεί ο Σταύρος Ταραβήρας Καθηγητής Φυσιολογίας στην Ιατρική του Πανεπιστημίου Πατρών και επικεφαλής της έρευνας.
Η γονιδιωματική σταθερότητα στα κύτταρα απαιτεί την πλήρη αντιγραφή του γονιδιώματος και τον ακριβοδίκαιο διαχωρισμό των διπλασιασμένων χρωμοσωμάτων στα θυγατρικά κύτταρα σε κάθε κυτταρική διαίρεση. Μέχρι τώρα είχε αποδειχθεί πως μέλη της υπεροικογένειας της Geminin είναι γενικά παρόντα σε όλα τα είδη των ευκαρυωτικών κυττάρων και διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο τόσο στον κυτταρικό κύκλο, εξασφαλίζοντας πιστή αναπαραγωγή DNA σε σπονδυλωτά, όσο και στην κυτταρική διαφοροποίηση. Τώρα αποκαλύπτεται πως αναλαμβάνει και έναν επιπλέον ρόλο, αυτόν του σταθεροποιητή του γονιδιώματος.
.jpg)
