Γράφει η Άννα Σταυράκη
Στην Ελλάδα παραμένουν υψηλοί οι αριθμοί των καινούργιων περιστατικών του μελιταίου πυρετού. Πρόκειται για μια αρρώστια που δεν πρέπει να ξεχνιέται. Ο άνθρωπος μολύνεται κυρίως με την κατανάλωση
Μη παστεριωμένου γάλακτος ή τυριού από μη παστεριωμένο γάλα.
Η βρουκέλλωση ή – όπως συνήθως ονομάζεται στην Ελλάδα – ο μελιταίος πυρετός , είναι ανθρωποζωονόσος , λοιμώδες νόσημα με πολλά πρόσωπα, που οφείλεται σε βακτήρια του γένους βρουκέλλα.
Η νόσος εμφανίζεται σε όλη την υφήλιο με ιδιαίτερα υψηλή συχνότητα στην περιοχή της Μεσογείου , τη Μέση Ανατολή, τις Αραβικές χώρες Κεντρική Ασία και Λατινική Αμερική.
Η Ελλάδα κατείχε για πολλά χρόνια την πρώτη θέση στην Ευρώπη σε αριθμό κρουσμάτων, δυστυχώς σε περιοχές όπως η Αιτωλοακαρνανία, Θεσσαλία, Κεντρική Πελοπόννησος παραμένει υψηλός ο αριθμός των καινούργιων περιστατικών.
Το αίτιο
Από τα βακτήρια του γένους βρουκέλλα, προκαλούν τη λοίμωξη μόνο οι εξής τύποι : Β. Melitensis ( η βρουκέλλα των βοοειδών ) Β.abortus ( η βρουκέλλα
Η εκτρωτική ) , B. Suis ( η βρουκέλλα των χοίρων ) και σπάνια η βρουκέλλα των σκύλων. Σημαντικό να θυμόμαστε , ότι αυτά τα βακτήρια επιβιώνουν και αναπτύσσονται σε υγρό και ψυχρό περιβάλλον, δεν πολλαπλασιάζονται στο όξινο – π.χ. στο γιαούρτι – και σκοτώνονται σε υψηλές θερμοκρασίες.
Επίσης , διαθέτουν την ικανότητα στον οργανισμό που βρίσκονται να προκαλέσουν ανεπάρκεια του αμυντικού συστήματος απέναντι διάφορα μικρόβια , πράγμα που ευνοεί την περαιτέρω παραμονή και ανάπτυξη της βρουκέλλας στο σώμα και καθιστά τον ασθενή ευάλωτο σε άλλες σοβαρές λοιμώξεις.
Πώς μεταδίδεται
Ο μελιταίος πυρετός μεταδίδεται στον άνθρωπο από τα βοοειδή και τα αιγοπρόβατα. Οι στάβλοι αυτών των ζώων που έχουν ψυχρό και υγρό περιβάλλον αποτελούν χώρους όπου επιβιώνουν οι βρουκέλλες για μήνες.
Ο άνθρωπος μολύνεται κυρίως με την κατανάλωση μη παστεριωμένου γάλακτος ή τυριού από μη παστεριωμένο γάλα ή από στενή επαφή με τα προσβεβλημένα ζώα ή με τις εκκρίσεις τους. Αυτό σημαίνει ότι ο μεγαλύτερος κίνδυνος μόλυνσης αφορά στην πλειοψηφία τους κτηνοτρόφους και τα άτομα που καταναλώνουν γαλακτοκομικά προϊόντα τα οποία δεν έχουν υποστεί επεξεργασία σε υψηλές θερμοκρασίες στις οποίες είναι ευαίσθητες οι βρουκέλλες. Η βρουκέλλωση δεν μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο.
Τα κύρια συμπτώματα
Α.Οξεία βρουκέλλωση : συνήθως μετά από 2 ή 3 εβδομάδες από την μόλυνση ο άρρωστος εμφανίζει απότομα υψηλό πυρετό, έντονες εφιδρώσεις, αρθραλγίες, ρίγη, κακουχία και απώλεια βάρους. Ο γιατρός στην εξέταση δεν βρίσκει ευρήματα ή σπάνια βρίσκει διογκωμένο σπλήνα ή συκώτι και στα εργαστηριακά μπορεί να βρεθεί λευκοπενία , ουδετεροπενία με ή χωρίς θρομβοπενία.
Β.Υποξεία βρουκέλλωση ή κυματοειδής πυρετός : η οξεία λοίμωξη αλλάζει πρόσωπο και γίνονται πιο ήπιες οι εκδηλώσεις της. Ο υψηλός πυρετός μπορεί να υποχωρεί πλήρως ή να μετατραπεί σε δέκατα.
Συνεχίζουν οι αρθραλγίες και η κακουχία μερικές φορές με κατάθλιψη ή εκνευρισμό. Αυτή η φάση μπορεί να κρατήσει έως ένα έτος και να περάσει στο επόμενο στάδιο ή πιο σπάνια, να παρουσιάσει αυτόματη ύφεση.
Γ.Υποτροπιάζουσα βρουκέλλωση : σε αυτή τη φάση ο άρρωστος εμφανίζει ξανά τα ίδια συμπτώματα όπως στην οξεία φάση με την ίδια ένταση ή ελαφρότερα ή με εκδηλώσεις από την προσβολή οργάνων.
Δ.Εντοπισμένη βρουκέλλωση : εκδηλώνεται ανάλογα με την εντόπιση. Στα οστά και τις αρθρώσεις προκαλεί έμεσα αρθρίτιδες και άμεσα σπονδυλοαρθρίτιδα. Δεύτερη σε συχνότητα βρίσκεται η προσβολή του αναπαραγωγικού συστήματος με τη μορφή επιδιδιμίτιδας. Στην έγκυο μπορεί να προκαλέσει αποβολή του εμβρύου . Στο νευρικό σύστημα εκδηλώνεται με νευροψυχιατρικά συμπτώματα και με τη μορφή της μηνιγγίτιδας , εγκεφαλίτιδας και νευρίτιδας. Στην καρδιά μπορεί να προκαλέσει ενδοκαρδίτιδα που ευθύνεται για τους περισσότερους θανάτους. Συχνά προκαλεί κοκκοιωματώδη ηπατίτιδα, σπληνικά αποστήματα με αποτιτανώσεις. Στους πνεύμονες προκαλεί σκιάσεις ποικίλων μορφών. Επίσης μπορεί να προσβάλει το δέρμα και τους οφθαλμούς.
Ε.Χρόνια βρουκέλλωση : με την ευρέα χρήση των αντιβιοτικών αφορά πλέον τα άτομα που εμφανίζουν συμπτώματα χρόνιας κόπωσης (νευροωυχιατρικά
Συμπτώματα , εύκολη κόπωση, δέκατα, πόνοι, χωρίς γνωστό αίτιο ) μετά ένα χρόνο από την έναρξη της νόσου.
Θεραπεία
Η βασική και δόκιμη θεραπεία του μελιταίου συνίσταται σε συνδυασμό τουλάχιστον δύο αντιβιοτικών : α) δοξυκικλίνη μαζί με γενταμυκίνη ή στρεπτομυκίνη ή β) ριφαμπικίνη μαζί με δοξυκικλίνη ή με οφλοξασίνη , για το ελάχιστο 6 εβδομάδες. Σε περίπτωση προσβολής του νευρικού συστήματος ή σπονδυλίτιδας συστήνεται αγωγή 12 εβδομάδες. Οι παρενέργειες των φαρμάκων είναι ήπιες και προβλέψιμες. Η συμμόρφωση του αρρώστου είναι πολύ σημαντική.
Παρά την αποτελεσματικότητα της αγωγής , η βρουκέλλωση μπορεί να υποτροπιάσει σε ένα ποσοστό από 6 έως 14%.
Επίσης , η ανοσία που αφήνει δεν εμποδίζει εντελώς τη νόσηση από καινούργια έκθεση στο βακτήριο.
Η βρουκέλλωση αποτελεί ένα ύπουλο πρόβλημα δημόσιας υγείας που μπορεί να βλάψει σοβαρά τον κάθε πολίτη σωματικά και νευροψυχιατρικά αλλά και τους κτηνοτρόφους με μεγάλες οικονομικές απώλειες.
Οφείλουμε να τηρούμε τους βασικούς κανόνες υγιεινής κατά την επεξεργασία και κατανάλωση γαλακτοκομικών προϊόντων
.jpg)
