Η Ύπατη Αρμοστεία παρακινεί την Ευρώπη να αλλάξει πορεία στην αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης

Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (Υ.Α.) επαναλαμβάνει τη βαθιά της πεποίθηση ότι μόνο με μια ενιαία ευρωπαϊκή έκτακτη ανταπόκριση θα μπορέσει να αντιμετωπιστεί η παρούσα προσφυγική και μεταναστευτική κρίση. Ξεχωριστά μέτρα από μεμονωμένες χώρες δε θα επιλύσουν το πρόβλημα αλλά θα δυσχεράνουν την ήδη χαοτική κατάσταση που επικρατεί, παρατείνοντας την ταλαιπωρία του κόσμου που υποφέρει και αυξάνοντας τις εντάσεις μεταξύ των κρατών σε μια χρονική περίοδο που η Ευρώπη έχει ανάγκη από περισσότερη αλληλεγγύη και εμπιστοσύνη.
Η Υ.Α. εκφράζει την έντονη ανησυχία της για μια σειρά από περιοριστικά μέτρα που εισήγαγε πρόσφατα η Ουγγαρία, καθώς και για τον τρόπο που αυτά εφαρμόζονται, με αποτέλεσμα να είναι εξαιρετικά περιορισμένη η πρόσβαση στα σύνορα για τους πρόσφυγες. Στη νέα νομοθεσία περιλαμβάνονται μέτρα αποτροπής, μερικά από τα οποία έρχονται σε αντίθεση με το διεθνές δίκαιο και την ευρωπαϊκή νομοθεσία όταν εφαρμόζονται σε αιτούντες άσυλο και πρόσφυγες.
«Η Υ.Α. επαναλαμβάνει την έκκλησή της στις Ουγγρικές αρχές να διασφαλίζουν την απρόσκοπτη πρόσβαση των ανθρώπων που χρήζουν προστασίας, σύμφωνα με τις νομικές και ηθικές υποχρεώσεις της χώρας», δήλωσε ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες António Guterres. «Τα κράτη θα πρέπει να διαχειρίζονται τα σύνορά τους κατά τέτοιο τρόπο που να συνάδει με το διεθνές και το ευρωπαϊκό δίκαιο, καθώς και να εγγυώνται το δικαίωμα του να ζητά κανείς άσυλο», πρόσθεσε.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η είσοδος στην Ουγγαρία έχει επιτραπεί μόνο σε λίγους αιτούντες άσυλο από το επίσημο συνοριακό σημείο διέλευσης. Η Υ.Α. εκφράζει σοκ και θλίψη βλέποντας Σύρους πρόσφυγες, μεταξύ των οποίων ταλαιπωρημένες οικογένειες με παιδιά, να εμποδίζονται να εισέλθουν στην Ε.Ε., με χρήση δακρυγόνων και αντλιών νερού υπό πίεση.
Η Ουγγαρία έχει επίσης ξεκινήσει να επιστρέφει αιτούντες άσυλο στη Σερβία, παρά τις συστάσεις της Υ.Α. προς τις κυβερνήσεις. Ο ισχυρισμός ότι μπορεί να απογορεύεται η είσοδος στους πρόσφυγες επειδή υπάρχει η δυνατότητα να επιστρέφονται στη Σερβία δεν λαμβάνει υπόψη του ότι το σύστημα ασύλου που οικοδομεί επί του παρόντος η Σερβία δεν μπορεί να ανταπεξέλθει στο μέγεθος της τωρινής ροής των ανθρώπων που χρειάζονται αποτελεσματική προστασία.
Όσον αφορά τους πρόσφυγες που κρατούνται για παράτυπη διέλευση του φράγματος στα σύνορα και που θα τους απαγγελθούν κατηγορίες, η Υ.Α. υπενθυμίζει στα κράτη τις υποχρεώσεις τους σύμφωνα με τη Σύμβαση του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες και συγκεκριμένα το άρθρο 31 (μη επιβολή ποινικών κυρώσεων για παράτυπη είσοδο ή διαμονή για τους αιτούντες άσυλο και τους πρόσφυγες).
«Δεν συνιστά έγκλημα το να διασχίζεις τα σύνορα αναζητώντας άσυλο», δήλωσε ο κ. Guterres.
Προκειμένου να αντιμετωπιστεί η κρίση, και δεδομένων των αποτελεσμάτων της συνάντησης των Υπουργών Εσωτερικών και Δικαιοσύνης και της νέας πραγματικότητας στα ουγγρικά σύνορα, η Υ.Α. πρότεινε χθες ένα σχέδιο εκτάκτου ανάγκης στις Βρυξέλλες που περιλαμβάνει τα εξής:
1. Την άμεση δημιουργία δομών στην Ελλάδα για την υποδοχή, παροχή βοήθειας, καταγραφή και ταυτοποίηση των νεοαφιχθέντων.
2. Την άμεση εκκίνηση μιας διαδικασίας, από την Ελλάδα και από υφιστάμενα κέντρα στην Ιταλία, για την επανεγκατάσταση 40.000 προσφύγων στις συμμετέχουσες ευρωπαϊκές χώρες, όπως συμφωνήθηκε από το Συμβούλιο. Αυτή η διαδικασία θα πρέπει να διευρυνθεί με επιπρόσθετες δεσμεύσεις σε εθελοντικό επίπεδο από τα κράτη της Ε.Ε., σε σχέση με τις νέες προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
3. Ένα πακέτο εκτάκτου ανάγκης από την Ε.Ε. στη Σερβία ώστε να υπάρξει παρόμοια δυνατότητα για την κατάλληλη παροχή βοήθειας, την καταγραφή και την επανεγκατάσταση των ανθρώπων σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Παράλληλα, η Υ.Α. εμμένει στην ανάγκη για ουσιαστική αύξηση των ευκαιριών για τους Σύρους πρόσφυγες που φιλοξενούνται σε γειτονικές με τη Συρία χώρες ώστε να έχουν πρόσβαση σε νόμιμες διόδους προς την Ε.Ε., συμπεριλαμβανομένης της ενισχυμένης μετεγκατάστασης και της εισόδου για ανθρωπιστικούς λόγους, της οικογενειακής επανένωσης και των θεωρήσεων εισόδου για λόγους σπουδών ή ανθρωπιστικούς λόγους.
Στο μεταξύ, ένας αυξανόμενος αριθμός προσφύγων μετακινούνται τώρα προς την Κροατία. Η Υ.Α. έχει προσφέρει άμεση στήριξη στις Κροατικές αρχές και κινητοποιεί την αποστολή επιπρόσθετων ομάδων και ειδών πρώτης ανάγκης και εξοπλισμού στην Ελλάδα και τη Σερβία, καθώς περισσότεροι από 4.000 πρόσφυγες και μετανάστες συνεχίζουν να καταφτάνουν καθημερινά στην Ελλάδα.