Γράφει η Άννα Σταυράκη
Η πρόσβαση των Ευρωπαίων σε ποιοτικό και οικονομικό φάρμακο βρέθηκε στο επίκεντρο των συζητήσεων που έγιναν την περασμένη εβδομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με τα ζητήματα της διαθεσιμότητας, της προσβασιμότητας, της τιμολόγησης και της προμήθειας φαρμάκων να συνθέτουν μια πολύ δύσκολη εξίσωση. Στο πλαίσιο αυτό, οι τοποθετήσεις που διατυπώθηκαν εμφάνισαν εξαιρετικό ενδιαφέρον, πλην όμως δεν φάνηκε να καταλήγουν σε μια ενιαία λύση, αποδεκτή από όλους.
Ένα «συναισθηματικά φορτισμένο ζήτημα», χαρακτήρισε η εκπρόσωπος της προεδρίας της Λετονίας το ζήτημα της επάρκειας φαρμάκων, σημειώνοντας τα εξής:
«Όλοι συμφωνούμε ότι χρειάζονται βελτιώσεις και μάλιστα σε τρία διαφορετικά ζητήματα: στη διαθεσιμότητα των φαρμάκων, στηνπροσβασιμότητα για τους ενδιαφερόμενους και στην τιμολόγηση -και μάλιστα κατά τέτοιον τρόπο, ώστε να μην επιβαρύνονται υπερβολικά ούτε οι ασθενείς, αλλά ούτε οι προϋπολογισμοί των συστημάτων υγείας.»
Ενιαία τιμολόγηση και καινοτομία
Υπέρ μιας ενιαίας Ευρωπαϊκης πολιτικής τιμολόγησης στο φάρμακο με στόχο την ενίσχυση της κοινωνικής διάστασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης τάχθηκε ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ κ. Κώστας Χρυσόγονος, τονίζοντας την ανάγκη κατάργησης των ευρεσιτεχνιών και των διαφόρων παραγόντων που επιβαρύνουν την τελική τιμή. Στην κατεύθυνση αυτή, σημείωσε τα εξής:
«Σήμερα στην Ευρώπη έχουμε ολόκληρες στρατιές ανασφάλιστων ή και ασφαλισμένων, οι οποίοι αδυνατούν να πληρώσουν τα φάρμακά τους, επειδή μειώνονται οι οικονομικές τους δυνατότητες, αλλά και επειδή οι φαρμακοβιομηχανίες απαιτούν ολοένα υψηλότερες τιμές. Είναι ανάγκη για μία ευρωπαϊκή πολιτική τιμολόγησης των φαρμάκων, που θα ενισχύσει την κοινωνική διάσταση της ένωσης και τη δημόσια υγεία. Πρέπει να εξασφαλίσουμε την πρόσβαση όλων στα φάρμακα».
Στο αντίποδα της τοποθέτησης του κ. Χρυσόγονου, τονίστηκε ο κίνδυνος παρεμπόδισης της καινοτομίας λόγω των περιορισμών που προκαλεί ο κρατικός σχεδιασμός στη λειτουργία του ελεύθερου ανταγωνισμού. Η συγκεκριμένη άποψη υποστηρίχτηκε από τον Γερμανό ευρωβουλευτή του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος κ. Γιενς Γκίζεκε, ο οποίος με αφορμή την εξαιρετικά ακριβή θεραπεία για την ηπατίτιδα C, ανέφερε τα εξής:
«Στην πατρίδα μου τη Γερμανία 500.000 άνθρωποι έχουν μολυνθεί, ενώ στην Ευρώπη 9.000.000 άνθρωποι υποφέρουν από την ασθένεια. Δεν μπορούμε να τους αφήσουμε στη μοίρα τους. Δεν πιστεύω όμως, ότι ένα μέτρο που θα ταίριαζε σε κεντρικά σχεδιαζόμενη οικονομία, όπως η ευρωπαϊκή τιμολόγηση ή μία αφαίρεση της ευρεσιτεχνίας, θα έλυνε το πρόβλημα. Σε μία κεντρικά κατευθυνόμενη οικονομία δεν θα υπήρχε κίνητρο επενδύσεων για τη φαρμακευτική βιομηχανία, δεν θα είχαμε αναπτύξει καν μία θεραπεία για την ηπατίτιδα, και σήμερα δεν θα συζητούσαμε καν για την καλύτερη πρόσβαση στα φάρμακα αυτά».
Στο ίδιο μήκος κύματος, η Ισπανίδα ευρωβουλευτής της Αριστεράς κ.Μαρίνα Αλμπιόλ Γκουσμάν, επισήμανε τα εξής:
«Παρά το γεγονός ότι υπάρχει αυτό το φάρμακο, εκατοντάδες άνθρωποι στον κόσμο χάνουν τη ζωή τους κάθε μέρα από αυτή την ασθένεια. Γιατί αυτό; Γιατί στην Ισπανία, για παράδειγμα, μία αγωγή 12 εβδομάδων με το συγκεκριμένο φάρμακο στοιχίζει 25.000 €».
Περισσότερα γενόσημα
Η διαρκής υπερτιμολόγηση των φαρμάκων στη χειμαζόμενη από την οικονομική κρίση Ευρώπη έφερε στο προσκήνιο των συζητήσεων τα γενόσημα με την ανάγκη αύξησης της διείσδυσής τους να αξιολογείται ως επιτακτική. Στην κατεύθυνση αυτή, ο ευρωβουλευτής των σοσιαλδημοκρατών κ. Ματίας Γκρότε, σημείωσε τα εξής:
«’Οταν μία θεραπεία με χάπια φτάνει να στοιχίζει 200.000 €, αυτό ξεπερνάει τα όρια. Και χαίρομαι που οι “Γιατροί του Κόσμου” κατέθεσαν ένσταση στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Ευρεσιτεχνιών, ζητώντας περισσότερα γενόσημα. Νομίζω ότι προς τα εκεί πρέπει να πάμε, γιατί σε διαφορετική περίπτωση αποκλείονται ολόκληρες ομάδες του πληθυσμού από την ιατρική περίθαλψη».
Κοινό σύστημα προμηθειών
Οι δεσμεύσεις της Επιτροπής κάνουν λόγο για έναν κοινό μηχανισμό προμηθειών για όλα τα κράτη-μέλη με στόχο τη διαμόρφωση μιας ευρωπαϊκής γραμμής διαπραγμάτευσης με τις φαρμακοβιομηχανίες. Αναγνωρίζοντας την τιμολόγηση ως εθνική αρμοδιότητα, η Κομισιόν τάσσεται υπέρ της λογικής «ανταλλαγής πληροφοριών» ανάμεσα στα κράτη-μέλη, εκτιμώντας ότι θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη διαφάνεια κατά τη διαμόρφωση των τιμών. Στην κατεύθυνση αυτή ο Επίτροπος κ. Χρήστος Στυλιανίδης, μιλώντας εκ μέρους του αντιπροέδρου Γίρκι Κατάινεν, σημείωσε τα εξής:
«Εξετάζουμε τη χρήση του Κοινού Συστήματος Προμηθειών, που ανέπτυξε η Κομισιόν μετά από αίτημα του Συμβουλίου με στόχο την αντιμετώπιση των προβλημάτων στις διασυνοριακές συναλλαγές. Με τον τρόπο αυτό, θα δοθεί η δυνατότητα στα κράτη-μέλη να αγοράζουν φάρμακα από κοινού, ώστε να εξασφαλίζουν καλύτερη πρόσβαση σε καλύτερες τιμές. Σε ένα πρώτο βήμα τα κράτη-μέλη θα αγοράσουν από κοινού εμβόλια για τη γρίπη και στη συνέχεια θα αξιοποιήσουν τον μηχανισμό για μία σειρά άλλων φαρμακευτικών προϊόντων».
Ένα «συναισθηματικά φορτισμένο ζήτημα», χαρακτήρισε η εκπρόσωπος της προεδρίας της Λετονίας το ζήτημα της επάρκειας φαρμάκων, σημειώνοντας τα εξής:
«Όλοι συμφωνούμε ότι χρειάζονται βελτιώσεις και μάλιστα σε τρία διαφορετικά ζητήματα: στη διαθεσιμότητα των φαρμάκων, στηνπροσβασιμότητα για τους ενδιαφερόμενους και στην τιμολόγηση -και μάλιστα κατά τέτοιον τρόπο, ώστε να μην επιβαρύνονται υπερβολικά ούτε οι ασθενείς, αλλά ούτε οι προϋπολογισμοί των συστημάτων υγείας.»
Ενιαία τιμολόγηση και καινοτομία
Υπέρ μιας ενιαίας Ευρωπαϊκης πολιτικής τιμολόγησης στο φάρμακο με στόχο την ενίσχυση της κοινωνικής διάστασης της Ευρωπαϊκής Ένωσης τάχθηκε ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ κ. Κώστας Χρυσόγονος, τονίζοντας την ανάγκη κατάργησης των ευρεσιτεχνιών και των διαφόρων παραγόντων που επιβαρύνουν την τελική τιμή. Στην κατεύθυνση αυτή, σημείωσε τα εξής:
«Σήμερα στην Ευρώπη έχουμε ολόκληρες στρατιές ανασφάλιστων ή και ασφαλισμένων, οι οποίοι αδυνατούν να πληρώσουν τα φάρμακά τους, επειδή μειώνονται οι οικονομικές τους δυνατότητες, αλλά και επειδή οι φαρμακοβιομηχανίες απαιτούν ολοένα υψηλότερες τιμές. Είναι ανάγκη για μία ευρωπαϊκή πολιτική τιμολόγησης των φαρμάκων, που θα ενισχύσει την κοινωνική διάσταση της ένωσης και τη δημόσια υγεία. Πρέπει να εξασφαλίσουμε την πρόσβαση όλων στα φάρμακα».
Στο αντίποδα της τοποθέτησης του κ. Χρυσόγονου, τονίστηκε ο κίνδυνος παρεμπόδισης της καινοτομίας λόγω των περιορισμών που προκαλεί ο κρατικός σχεδιασμός στη λειτουργία του ελεύθερου ανταγωνισμού. Η συγκεκριμένη άποψη υποστηρίχτηκε από τον Γερμανό ευρωβουλευτή του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος κ. Γιενς Γκίζεκε, ο οποίος με αφορμή την εξαιρετικά ακριβή θεραπεία για την ηπατίτιδα C, ανέφερε τα εξής:
«Στην πατρίδα μου τη Γερμανία 500.000 άνθρωποι έχουν μολυνθεί, ενώ στην Ευρώπη 9.000.000 άνθρωποι υποφέρουν από την ασθένεια. Δεν μπορούμε να τους αφήσουμε στη μοίρα τους. Δεν πιστεύω όμως, ότι ένα μέτρο που θα ταίριαζε σε κεντρικά σχεδιαζόμενη οικονομία, όπως η ευρωπαϊκή τιμολόγηση ή μία αφαίρεση της ευρεσιτεχνίας, θα έλυνε το πρόβλημα. Σε μία κεντρικά κατευθυνόμενη οικονομία δεν θα υπήρχε κίνητρο επενδύσεων για τη φαρμακευτική βιομηχανία, δεν θα είχαμε αναπτύξει καν μία θεραπεία για την ηπατίτιδα, και σήμερα δεν θα συζητούσαμε καν για την καλύτερη πρόσβαση στα φάρμακα αυτά».
Στο ίδιο μήκος κύματος, η Ισπανίδα ευρωβουλευτής της Αριστεράς κ.Μαρίνα Αλμπιόλ Γκουσμάν, επισήμανε τα εξής:
«Παρά το γεγονός ότι υπάρχει αυτό το φάρμακο, εκατοντάδες άνθρωποι στον κόσμο χάνουν τη ζωή τους κάθε μέρα από αυτή την ασθένεια. Γιατί αυτό; Γιατί στην Ισπανία, για παράδειγμα, μία αγωγή 12 εβδομάδων με το συγκεκριμένο φάρμακο στοιχίζει 25.000 €».
Περισσότερα γενόσημα
Η διαρκής υπερτιμολόγηση των φαρμάκων στη χειμαζόμενη από την οικονομική κρίση Ευρώπη έφερε στο προσκήνιο των συζητήσεων τα γενόσημα με την ανάγκη αύξησης της διείσδυσής τους να αξιολογείται ως επιτακτική. Στην κατεύθυνση αυτή, ο ευρωβουλευτής των σοσιαλδημοκρατών κ. Ματίας Γκρότε, σημείωσε τα εξής:
«’Οταν μία θεραπεία με χάπια φτάνει να στοιχίζει 200.000 €, αυτό ξεπερνάει τα όρια. Και χαίρομαι που οι “Γιατροί του Κόσμου” κατέθεσαν ένσταση στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Ευρεσιτεχνιών, ζητώντας περισσότερα γενόσημα. Νομίζω ότι προς τα εκεί πρέπει να πάμε, γιατί σε διαφορετική περίπτωση αποκλείονται ολόκληρες ομάδες του πληθυσμού από την ιατρική περίθαλψη».
Κοινό σύστημα προμηθειών
Οι δεσμεύσεις της Επιτροπής κάνουν λόγο για έναν κοινό μηχανισμό προμηθειών για όλα τα κράτη-μέλη με στόχο τη διαμόρφωση μιας ευρωπαϊκής γραμμής διαπραγμάτευσης με τις φαρμακοβιομηχανίες. Αναγνωρίζοντας την τιμολόγηση ως εθνική αρμοδιότητα, η Κομισιόν τάσσεται υπέρ της λογικής «ανταλλαγής πληροφοριών» ανάμεσα στα κράτη-μέλη, εκτιμώντας ότι θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη διαφάνεια κατά τη διαμόρφωση των τιμών. Στην κατεύθυνση αυτή ο Επίτροπος κ. Χρήστος Στυλιανίδης, μιλώντας εκ μέρους του αντιπροέδρου Γίρκι Κατάινεν, σημείωσε τα εξής:
«Εξετάζουμε τη χρήση του Κοινού Συστήματος Προμηθειών, που ανέπτυξε η Κομισιόν μετά από αίτημα του Συμβουλίου με στόχο την αντιμετώπιση των προβλημάτων στις διασυνοριακές συναλλαγές. Με τον τρόπο αυτό, θα δοθεί η δυνατότητα στα κράτη-μέλη να αγοράζουν φάρμακα από κοινού, ώστε να εξασφαλίζουν καλύτερη πρόσβαση σε καλύτερες τιμές. Σε ένα πρώτο βήμα τα κράτη-μέλη θα αγοράσουν από κοινού εμβόλια για τη γρίπη και στη συνέχεια θα αξιοποιήσουν τον μηχανισμό για μία σειρά άλλων φαρμακευτικών προϊόντων».
.jpg)
